Από πολλούς συγγραφείς -αναλυτές (πχ. Μαζάουερ αλλά και Καλύβας) θεωρείται ότι η Ελλάδα υφίσταται -προδιαγράφει εξελίξεις που αφορούν τον αναπτυγμένο κόσμο, ως σύνολο. Φυσικά αυτό δεν σημαίνει ότι είμαστε ο προνομιούχος λαός της ιστορίας αντίθετα η χώρα βρίσκεται στην γεωγραφική άκρη του Δυτικού κόσμου, είναι χώρα συνόρων όπως λέγεται και μετέχει, πρώτη από την σύστασή της, στο σύνολο των λειτουργιών του με ελλείμματα παρακολούθησής τους. Με άλλα λόγια υφίσταται πρώτη αλλά και προδιαγράφει εξελίξεις άλλοτε θετικές άλλοτε αρνητικές[1]
Αναφερόμενοι στην σημερινή κατάσταση η παγκόσμια κρίση του 2008 εκδηλώθηκε πρώτα στην Ελλάδα ως περιφερειακή χώρα της Ευροζώνης και μάλιστα ως αδυναμία προσαρμογής στους γενικούς κανόνες λειτουργίας της. Θα έλεγε κανείς απλοποιώντας ότι αυτή η αδυναμία προσαρμογής στους κανόνες του Δυτικού κόσμου είναι το χαρακτηριστικό των ελληνικών κρίσεων. Ξεκινάει από το πολιτικό σύστημα που συντηρεί καθυστερημένες δομές του κρατικού συστήματος για να αγκαλιάσει το σύνολο των οικονομικών και κοινωνικών πρακτικών. Στον κολοφώνα της η κρίση αφορά μια γενικευμένη ανομία σε όλες τις πτυχές λειτουργίας της κοινωνίας μας.
Με την κυβέρνηση Σύριζα -Ανέλ βιώνουμε το αποκορύφωμα αυτής της κατάστασης διάλυσης των δομών της κοινωνίας μας. Αλλά ταυτόχρονα έχουμε σοβαρά σημάδια μιας αυτογνωσίας,με την έννοια της κατανόησης του αδιεξόδου στο οποίο έχουμε περιέλθει. Αυτό δεν διαφαίνεται μόνο στις δημοσκοπήσεις αλλά ταυτόχρονα και στην άρνηση της μεγάλης πλειοψηφίας της κοινωνίας να καταφύγει σε πρακτικές “αγανακτισμένων” προκειμένου να εκδηλώσει τα αυξανόμενα αντικυβερνητικά του αισθήματα. Παρά το γεγονός ότι τόσο το ΚΚΕ αλλά και οι “Αριστεριστές” από την μία μεριά αλλά και η Χρυσή Αυγή από την άλλη προσπαθούν να τροφοδοτήσουν τέτοιες “κινηματικές” διαδικασίες τα αποτελέσματα είναι περιορισμένα. Βέβαια προ του αδιεξόδου της και η ίδια η κυβέρνηση φαίνεται να μελετά συνταγματικές παραδικασίες (π.χ. νέο δημοψήφισμα) με την φρούδα ελπίδα να εκφραστεί, ως σανίδα σωτηρίας της, και πάλι το αντιευρωπαϊκό μέτωπο και να οδηγηθεί η χώρα στα βράχια.
Η δημοκρατική αντιπολίτευση, και εννοώ πρωτίστως την αξιωματική (αλλά και τις δυνάμεις του κέντρου που θέλουν να εργαστούν για την εθνική ανασυγκρότηση μακριά από ίσες αποστάσεις κλπ), δεν φαίνεται να κατανοεί σε βάθος τη κύρια τάση αυτογνωσίας που ήδη διατρέχει την ελληνική κοινωνία. Επειδή είναι η ίδια μέρος του προβλήματος ενός πολιτικού συστήματος σε παρακμή υπερτιμά καταστάσεις και γεγονότα που διαδραματίζονται μέσα και γύρω από το κομματικό (και συνδικαλιστικό ) σύστημα. Όμως πρέπει επιπρόσθετα να υπενθυμίσουμε ότι ένα χρόνο πριν (όταν δηλαδή ο Σύριζα άφηνε περισσότερες αυταπάτες στους πολίτες) ο Κυριάκος Μητσοτάκης όντας περιθώριο του κομματικού (και του οικογενειακού του) συστήματος με λίγες δυνάμεις κατάφερε, βγαίνοντας έξω από τις παραδοσιακές κομματικές δομές, σημαντική νίκη απέναντι στις βαρονίες της Νέας Δημοκρατίας. (Αξίζει να υπενθυμίσουμε επίσης ότι ανάλογη προσπάθεια, είκοσι δύο χρόνια πριν, από τον Κώστα Σημίτη σε πιο σκληρές κομματικές συνθήκες είχε επιτυχία που βοήθησε τη χώρα τότε να κάνει σημαντικά βήματα εκσυγχρονισμού, δηλαδή προσαρμογής στους ευρωπαϊκούς κανόνες. Επίσης κάποιες άλλες φορές η υπερτίμηση της δύναμης του κομματικού μηχανισμού του τότε ΠΑΣΟΚ είχε άσχημα αποτελέσματα στην εξέλιξη της χώρας ).
Αυτές οι γραμμές γράφονται με την ελπίδα ότι είναι καιρός να πάψουμε να υπερτιμούμε διάφορα κομματικά ηγετικά ή μη ερείπια που βιώνουν λάθρα στη χώρα και να δείξουμε εμπιστοσύνη, ενισχύοντάς την, στη δυναμική αυτογνωσίας που διαμορφώνεται στην ελληνική κοινωνία. Οι όροι αυτοί αναφέρονται πρωτίστως στην δέσμευση για αναμόρφωση του (πολυάνθρωπου, αναποτελεσματικού και ακριβού) πολιτικού συστήματος, στον τερματισμό αμφίσημων δηλώσεων και πρακτικών, στην εμμονή συνεργασίας με το ευρωπαϊκό σύστημα, στην θαρραλέα επισήμανση των δυσκολιών εξόδου από την κρίση. Στην εθνική ανάγκη προσφυγής στις κάλπες για απαλλαγή της χώρας από την ανεύθυνη και επικίνδυνη κυβέρνηση Σύριζα -Ανέλ.
Ο αναπτυγμένος κόσμος και περισσότερο η Ευρώπη βιώνει την κρίση με την ανάσυρση σκοτεινών πνευμάτων αυτοκαταστροφής που ιστορικά διέτρεχαν την ήπειρό μας. Η Ελληνική κρίση, ως γνωστόν αποτέλεσε το εισαγωγικό πρελούδιο αυτής της καταφυγής. Η άνοδος του Σύριζα παρουσιάστηκε ως προσπάθεια αλλαγής της Ευρώπης ενώ στην ουσία ήταν ένα κυνήγι μαγισσών απέναντι στο “φάντασμα” του νεοφιλελευθερισμού με μοναδικό στόχο την εξουσία . Το παράπλευρο αποτέλεσμα ήταν να ενισχυθεί η ακροδεξιά και ο εθνικολαϊκισμός.
Με την είσοδο της νέας χρονιάς οι δυνάμεις ευθύνης της μικρής μας χώρας μπορούν να εργαστούν για την έξοδο από την κρίση δείχνοντας εμπιστοσύνη στις δυνάμεις αυτογνωσίας της κοινωνίας μας αγνοώντας υπερτιμημένους ηγετίσκους και γερασμένες κομματικές δομές που θέλουν να κρατήσουν την χώρα στην μίζερη και παρακμιακή κατάσταση.
Μια τέτοια προσπάθεια μπορεί να σηματοδοτήσει, με την έννοια του προμηνύματος και καλών εξελίξεων, τον περιορισμό των σκοτεινών μηνυμάτων και για την γηραιά μας ήπειρο.
Καλή χρονιά.-
[1] Το βιβλίο του Στάθη Καλύβα “Καταστροφές και θρίαμβοι” αναλύει κάτω από αυτό το πρίσμα τις ιστορικές εξελίξεις του σύγχρονου ελληνικού κράτους.