Το εγχείρημα της ΕΡΤ φαίνεται πως συνόψισε το αδιέξοδο της χώρας. Πορευτήκαμε ως εδώ έναν ολόκληρο χρόνο και σαν να συνηθίσαμε στην ομαλότητα. Ήρθε, μετά από ενέσεις αισιοδοξίας, η πρωτοβουλία της ΕΡΤ και την τίναξε στον αέρα.
.
Ήταν προμελετημένη; Εκ του αποτελέσματος δύσκολα θα μπορούσε κανείς να το ισχυριστεί. Ήταν σίγουρα η συνέπεια μιας νοοτροπίας αυταρχισμού που υπέβοσκε ενώπιον των αδιεξόδων που παραμένουν. Εμείς, παρά ταύτα, επιμένουμε ότι η λύση στη χώρα εξακολουθεί να είναι μέσω του σεβασμού της δημοκρατικής νομιμότητας και δεν χωράει λύσεις τύπου -ακόμα και αμαρτωλής- ΕΡΤ.
.
Υπάρχουν βέβαια και εντείνονται τα «τρία αδιέξοδα της χώρας», δηλαδή αυτό του πολιτικού συστήματος, της δημόσιας διοίκησης και του παραγωγικού προτύπου. Άλλωστε, τα επτά κόμματα που εκπροσωπούνται στη Βουλή έχουν όλα ως αφετηρία το Δημόσιο τομέα (ακόμα και η Χρυσή Αυγή κόμμα των Δημοσίων υπαλλήλων είναι. Δεν έχει θέσεις για κανένα πολιτικό ζήτημα, αλλά όταν εξ ανάγκης τοποθετείται, το υπάρχον δημόσιο στηρίζει όπως και με άλλους όρους το κάνουν όλα τα υπόλοιπα κόμματα). Είμαστε ένας υπαρκτός πολυκομματικός σοσιαλισμός (κρατισμός).
.
Επείγει λοιπόν να μεταρρυθμίσουμε τον «δημόσιο» εαυτό μας, (ιδιωτικός τομέας ουσιαστικά δεν υπάρχει και πρέπει να τον δημιουργήσουμε σχεδόν εκ του μηδενός) στην πολιτική, την διοικητική και παραγωγική του πλευρά. Και εδώ διαγράφονται δύο δρόμοι: Ο αυταρχικός και ο δημοκρατικός και διάφοροι συνδυασμοί αυτών των δύο. Είναι τόσα πολλά άλλωστε τα πολιτικά «κομμάτια» της ίδιας πάντοτε (κρατικιστικής) αφετηρίας.
.
.
Εμείς παραμένουμε πιστοί, ακόμα κα τώρα, στον δρόμο της ομαλής δημοκρατικής πορείας. Φαίνεται μακρύς έως αδιέξοδος αυτός ο δρόμος. Υπάρχουν και τα παραδείγματα αποτυχίας. Αλλά ίσως αυτός μόνο μπορεί να αποδώσει. Και μόνο έτσι θα μπορέσουμε να γίνουμε μια έμπειρη ευρωπαϊκή κοινωνία, που έμαθε να διαχειρίζεται τις κρίσεις της. Αυτόν το δρόμο προσπάθησε να υπηρετήσει, παρά τις δυσκολίες και τις αντιφάσεις, η τρικομματική κυβέρνηση.
.
.
Ο άλλος, είναι ο δρόμος των αυταρχικών επιλογών. Που φάνηκε να παίρνει κεφάλι τον τελευταίο μήνα. Εδώ ο αυταρχισμός ήρθε «από τα μέσα» και «ο αναμάρτητος πρώτος τον λίθον βαλέτω». Ας σκεφτούμε το παράδειγμα της ΕΡΤ και την πρόσφατη ιστορία και της ΝΔ ως προς αυτήν. Όλοι, ή έστω οι περισσότεροι, συμφωνούμε ότι η ΕΡΤ πρέπει επειγόντως να αλλάξει. Η λύση που προκρίθηκε από την ΝΔ και τον πρωθυπουργό, οδηγεί έστω στο κλείσιμο; Πολύ αμφιβάλλω. Φοβάμαι πως δημιούργησαν στην Αγία Παρασκευή, ένα Πολυτεχνείο από την ανάποδη. Θα κλείσουμε την μεταπολίτευση με δραματικό τρόπο; Ή θα παραμένει εκεί μια διαρκής γάγγραινα; Κατά την γνώμη μου, ο αυταρχισμός δεν κόβει δρόμο, εντείνει τα αδιέξοδα. Και νομίζω πως η «διευθέτηση» της νύκτας της Πέμπτης, 20/06, με την μετατροπή της τρικομματικής σε δικομματική, δεν φαίνεται βιώσιμη. Το ζήτημα όμως δεν τελειώνει εδώ.
.
Όταν δημιουργήθηκε η Δημοκρατική Αριστερά, πολλοί την χαιρετήσαμε ως (έσχατη) προσπάθεια ύπαρξης υπεύθυνης, συστημικής Αριστεράς και στη χώρα μας. Αλλά ταυτόχρονα επισημάναμε τον υπαρκτό κίνδυνο ιδρυματισμού που υπονόμευε το εγχείρημα (δηλαδή την ευκολία διολίσθησης στον γνωστό ανεύθυνο καταγγελτικό λόγο, που είναι ο μόνος λόγος πλέον στην υπόλοιπη συντηρητική Αριστερά). Είχαμε αργότερα τονίσει το ηθικό βάρος της συμμετοχής της στην κυβέρνηση, παρά τις κατά καιρούς (συνακόλουθες με τον ιδρυματισμό) αμφιθυμίες της. Όμως, στη διαχείριση της τελευταίας κρίσης, υπερίσχυσε κατά τρόπο αποκαρδιωτικό ο εγγενής ιδρυματισμός της. Δεν μπόρεσαν ή δεν θέλησαν να τον υπερβούν.
.
Το αποτέλεσμα είναι να ενισχυθεί, αντί να περιοριστεί, ο αυταρχισμός της άλλης πλευράς. Μόνο τα ονόματα που ακούσαμε να τοποθετούνται στα κρίσιμα για τις δημοκρατικές ελευθερίες υπουργεία, πιστοποιεί του λόγου το αληθές. Το χειρότερο, εξέλειπε από την κυβέρνηση εθνικής (εξ ανάγκης βέβαια) σωτηρίας, το ηθικό βάρος που κόμιζε η Δημοκρατική Αριστερά. Έμειναν μόνοι τους, οι του παλιού δικομματισμού, απέναντι στην άλλη όχθη της συντηρητικής λαϊκιστικής Αριστεράς και της φασίζουσας και φασιστικής Δεξιάς. Και τα πράγματα για τη χώρα γίνονται ακόμα πιο δύσκολα.
.
Βέβαια, οι τόσες συνέπειες για την χώρα από αυτή την αδικαιολόγητη εγκατάλειψη, πρώτα θα πλήξουν ανεπανόρθωτα την ίδια την Δημοκρατική Αριστερά. Οι μέρες που έρχονται, θα το δείξουν.