Από την «πρώτη φορά Αριστερά» περάσαμε στη «δεύτερη φορά Αριστερά» (και τις δύο φορές με δόσεις ψεκασμένης εθνικιστικής Δεξιάς), ενώ από τον Σεπτέμβριο στην Αριστερά χωρίς τίποτα αριστερό, στην Αριστερά ως μηχανισμό παραμονής στην εξουσία. Σήμερα φαίνεται να κινδυνεύει ακόμη και αυτή η «Αριστερά» του μηχανισμού παραμονής στην εξουσία. Το πρόβλημα θα ήταν δικό της, αν μαζί της δεν διακυβευόταν και η παραμονή της Ελλάδας στον πολιτισμένο κόσμο και όχι απλώς στο ευρώ.

Η κυβέρνηση πρέπει να ακολουθήσει τον Δυτικό Κανόνα, που ακούει στο όνομα Κοινωνικό Συμβόλαιο. Αυτό σημαίνει παραχώρηση μέρους των συμφερόντων και της εξουσίας σου για να διατηρήσεις ένα άλλο και να μη χάσεις τα πάντα. Το ελληνικό Κοινοβούλιο τις επόμενες ημέρες θα κληθεί να λάβει κρίσιμες αποφάσεις. Η κυβέρνηση και ο Πρωθυπουργός καλούνται να καταλάβουν πως όταν η μάχη είναι σίγουρη, δεν σώζεσαι κρυπτόμενος, αλλά προετοιμαζόμενος για αυτήν.

Θα μπορούσε και στην Ελλάδα να γίνει ό,τι έγινε στην Πορτογαλία; Εκεί μπορεί να σχηματιστεί κυβέρνηση συνεργασίας της σοσιαλδημοκρατικής με τη ριζοσπαστική και την κομμουνιστική Αριστερά καθώς και με τους Πράσινους. Θα κριθεί εκ του αποτελέσματος. Παράδοξη εξέλιξη; Καθόλου. Στη Δυτική Ευρώπη τέτοιες κυβερνήσεις δεν συνιστούν τίποτα το καινοτόμο. Οι σχηματισμοί κυβερνήσεων σοσιαλδημοκρατών με ριζοσπάστες αριστερούς, φιλελεύθερους και πράσινους είναι σύνηθες φαινόμενο (Ισλανδία, Δανία, Φινλανδία, Γερμανία, Γαλλία). Βεβαίως, όπου υπάρχουν τέτοιες κυβερνήσεις, αυτές προχωρούν επειδή και όταν την ηγεμονία, εκλογική και πολιτική, την έχουν οι σοσιαλδημοκράτες.

Δυστυχώς στη χώρα μας είναι πολύ πιο δύσκολο να συμβεί κάτι τέτοιο και να έχει βάσιμες ελπίδες επιτυχίας, γιατί πρώτον, εδώ, οι υπό διαμόρφωση δυνάμεις της Σοσιαλδημοκρατίας (Δημοκρατική Συμπαράταξη), αλλά και του Φιλελεύθερου Κέντρου (Ποτάμι) υπόκεινται στην εκλογική ηγεμονία του ΣΥΡΙΖΑ, ενός κόμματος βαθύτατα συντηρητικού με αριστερίστικο και λαϊκίστικο πρόσημο. Ο σχηματισμός κυβέρνησης συνεργασίας υπό την ηγεμονία του ΣΥΡΙΖΑ με τη Δημοκρατική Συμπαράταξη και το Ποτάμι, αφενός θα καταστρέψει τους δύο συμμάχους και αφετέρου τη χώρα, αφού ένα τέτοιο σχήμα θα είναι πολύ δύσκολο να κυβερνήσει ορθά.

Το ζητούμενο είναι η συνεργασία μεταξύ όλων όσοι υπερψήφισαν το τρίτο και βαρύτερο Μνημόνιο. Αν όλοι αυτοί ψήφισαν το Μνημόνιο, γιατί κατανόησαν πως η εναλλακτική λύση ήταν να φύγουν όλοι τους, κυβέρνηση και αντιπολίτευση, «με ελικόπτερα», τότε οφείλουν να προτάξουν σήμερα το εθνικό από οποιοδήποτε βραχυπρόθεσμο κομματικό συμφέρον, εφαρμόζοντας δηλαδή στη χώρα και στον εαυτό τους το Κοινωνικό Συμβόλαιο.

Τη στιγμή όμως που ο συνασπισμός εξουσίας της συμπολίτευσης καταρρέει, μεγάλο τμήμα της αντιπολίτευσης, με προεξάρχουσα τη ΝΔ, εγκλωβίζεται στο κομματικό και υποβαθμίζει το δημόσιο συμφέρον. Οι κίνδυνοι που προκύπτουν από τη σημερινή κρίση του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης δεν μπορούν να αντιμετωπίζονται με τρολιές και άρνηση του ρόλου της Δεξιάς στο πλαίσιο των αστικών κοινοβουλευτικών δημοκρατιών.

Αν η εποχή του αντιμνημονίου τελείωσε τον Ιούλιο, με το Ασφαλιστικό θα τελειώσει και η εποχή των «παράλληλων» και των «ισοδύναμων». Τώρα χρειάζεται συναίνεση για τον σχηματισμό, όσο το δυνατόν πιο άμεσα, οικουμενικής κυβέρνησης, στη βάση προαπαιτούμενων, που δεν αποκλείουν και τη συζήτηση για το ποιος θα είναι ο Πρωθυπουργός. Ο σχηματισμός τέτοιας κυβέρνησης φυσικά και δεν μπορεί να γίνει με τη ΝΔ απούσα – παρά το φιάσκο των εσωκομματικών της εκλογών.

Οι πολιτικές δυνάμεις των άλλων κρατών που βρέθηκαν σε Μνημόνιο επέδειξαν συνείδηση της ευθύνης και υπευθυνότητα έναντι της χώρας και των πολιτών. Υπευθυνότητα που φαίνεται να δείχνει και η πορτογαλική Αριστερά. Στην Ελλάδα αυτή η υπευθυνότητα αναζητείται αριστερά και δεξιά, αναζητείται οικουμενικά.