Πάνω που άρχιζε να πανηγυρίζει η παγκόσμια Δεξιά ότι δεν μπορεί πια να υπάρξει αριστερή ατζέντα, και πάντως όχι σε καιρό κρίσης, μια σειρά από εξελίξεις ήρθαν να ανατρέψουν αυτή την άποψη. Το ιδεολογικό εκκρεμές είναι μακριά ακόμα από το να αλλάξει φορά. Όμως οι ισοπεδωτικές θεωρίες χάνουν έδαφος και οι λαοί καραδοκούν.

Μια δεύτερη θητεία και μια δεύτερη πνοή έδωσαν την ευκαιρία για την αναζωογόνηση. Ο Ομπάμα ξανακέρδισε και, απαλλαγμένος από το άγχος της επανεκλογής, μίλησε, και δρα, (σχεδόν) σαν Αριστερός. Ήδη η ομιλία κατά τη δεύτερη ορκωμοσία είχε έναν εντελώς διαφορετικό τόνο από την πρώτη: ψύχραιμη αλλά αποφασιστική συνηγορία υπέρ του ρόλου του κράτους, δέσμευση για περιβαλλοντική δράση, τονισμός της σημασίας να προστατευθούν οι μειονότητες και οι «διαφορετικότητες». Οι πρώτες πολιτικές αναγγελίες μοιάζουν να υλοποιούν αυτή την, αυτονόητη όσο και πρωτόγνωρη, γραμμή: η πρωτοβουλία για τη νομιμοποίηση πολλών μεταναστών (χωρίς να γκρεμιστεί το τείχος με το Μεξικό), η απόφαση για άνοιγμα όλων των στρατιωτικών θέσεων ευθύνης σε γυναίκες, για περιορισμό της χρήσης όπλων και βασανιστηρίων (χωρίς κλείσιμο του στρατοπέδου του Γκουαντάναμο), οι κινήσεις στο πεδίο της ενεργειακής αυτονομίας μέσω «πράσινων» πηγών (στις οποίες δεν είναι βέβαιο αν ανήκει το φυσικό αέριο, που προορίζεται κατά βάση να λύσει το πρόβλημα). Το αποτύπωμα του Αμερικανού Προέδρου στη δεύτερη θητεία, και πιθανώς στην Ιστορία, θα κριθεί από το ποια και πόσα προοδευτικά μέτρα θα πάρει, ιδίως στο χώρο των δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου: το γεγονός ότι σύντομα θα διορίσει δύο μέλη του Ανωτάτου Δικαστηρίου, αλλάζοντας τις εσωτερικές ισορροπίες του, έχει ασφαλώς τη σημασία του.

Στη Γαλλία, μετά από μια αρχική ύπνωση, που μάλλον οφείλεται περισσότερο σε ένα προσωπικό στιλ αταίριαστο για αιρετό μονάρχη και όχι τόσο σε απειρία ή αναποφασιστικότητα, ο Φρανσουά Ολάντ βρήκε, σε λίγες βδομάδες μέσα, τα αριστερά πατήματά του. Δεν αναφέρομαι φυσικά στη στρατιωτική επιχείρηση στο Μαλί, αλλά η δημοφιλία που αυτή του προσέφερε (δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε ότι η επέμβαση ζητήθηκε, για ανθρωπιστικούς λόγους, από την ίδια τη χώρα) συνέβαλε στην κοινωνική στροφή που ακολούθησε και που προς στιγμήν ενσαρκώνεται στο νομοσχέδιο περί «γάμου για όλους» (αντίο Λελούς του «ένας άντρας, μια γυναίκα»). Στο διπλά γόνιμο για τη Γαλλία έδαφος ενός θέματος που αφορά τα (νέα) ήθη και προκαλεί μια (παθιασμένη αν και όχι πάντα υψηλού επιπέδου) δημόσια συζήτηση, η σοσιαλιστική κυβέρνηση έχει την κοινωνία και την ιστορία με το μέρος της: δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η μάχη για διατήρηση των θεσμών μέσα σε ξεπερασμένα καλούπια, είναι μια μάχη οπισθοφυλακής –και πάντως δεν είναι η μάχη της Αριστεράς. Σε τέτοιο βαθμό που κι ο πονηρός και καθόλου Αριστερός Κάμερον στην Αγγλία, έσπευσε να την υιοθετήσει και να πείσει ένα λιγότερο εχθρικό, σε τέτοια ζητήματα, συντηρητικό κόμμα για την αναγκαιότητα ενός παρόμοιου νομοσχεδίου.

Δικαιώματα και ελευθερίες, περιβάλλον και μια άλλη ανάπτυξη, ίσως και πολιτισμός (που δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς γενναία κρατική χρηματοδότηση, όπως αποδεικνύει το κλείσιμο τόσων μουσείων και χώρων πολιτισμού στην Ολλανδία, λόγω της έλλειψης κονδυλίων που αποφασίστηκε από την προηγούμενη Δεξιά κυβέρνηση): ένα τρίπτυχο δράσης για την Αριστερά, που μπορεί να μην είναι ιδιαίτερα φιλόδοξο, είναι όμως ικανό να της δώσει πίσω λίγη από τη χαμένη αξιοπιστία της. Με τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει η πολιτική Αριστερά, καλύτερα μια «πολιτιστική Αριστερά» από μια «Δεξιά Αριστερά».