Φιλήσυχοι πολίτες που έγιναν σε μια νύχτα τραμπούκοι. Comme il faut οικογενειάρχες, επιχειρηματίες στο χώρο της εστίασης και του τουρισμού, που πολιόρκησαν αστυνομικό τμήμα και προπηλάκισαν το πλήρωμα του πλεούμενου που μετέφερε κλιμάκιο του ΣΔΟΕ στο νησί. Αντιμνημονιακοί, αγανακτισμένοι, και λάτρεις της έννομης τάξης, αρκεί οι κανόνες της να μην αγγίζουν τη μαζική φοροδιαφυγή του νησιού.
Στην Υδρα εκτυλίχθηκε το πιο σπαρταριστό επεισόδιο της ελληνικής οικονομικής περιπέτειας των τελευταίων ετών. Η ταβερνιάρισσα που δεν έκοβε αποδείξεις και συνελήφθη είχε δίπλα της και γύρω της, μια ανθρώπινη ασπίδα, μαχητικούς και αποφασισμένους συντοπίτες της. Η συμπαράστασή τους εκδηλώθηκε με δυναμικό τρόπο, νεο-εξτρεμιστικά, με παραβατική συμπεριφορά η οποία, ασφαλώς, έμεινε ατιμώρητη.
Η είδηση είναι πραγματικά εντυπωσιακή: Κλιμάκιο της οικονομικής αστυνομίας σε ομηρεία από Υδραίους που τους εγκλώβισαν επειδή οδηγήθηκε στο αυτόφωρο επιχειρηματίας που εντοπίστηκε να φοροδιαφεύγει. Αρα;
Οι προστάτες του δικαιώματος στη φοροδιαφυγή έχουν στο πλευρό τους τον ΣΥΡΙΖΑ που έσπευσε να επικρίνει την κυβέρνηση για αυταρχισμό και υποκρισία. Με μια μακροσκελή ανακοίνωση το κόμμα της (ποιας;) Αριστεράς καταγγέλλει επίδειξη πυγμής για επικοινωνιακούς λόγους. Και, φυσικά, δεν λέει λέξη για την ουσία της υπόθεσης: Για το μαύρο χρήμα που κυκλοφορεί στο νησί, ηθικά νομιμοποιημένο από τους μετέχοντες στο αποκρουστικό πάρτυ της παραοικονομίας.
Σε όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού, μαθαίναμε -χωρίς μεγάλη έκπληξη- τα αποτελέσματα των ελέγχων του ΣΔΟΕ στους τουριστικούς προορισμούς: 100% φοροδιαφυγή εδώ, 80% αλλού, 70% παραπέρα. Οι παραθεριστές, επιστρέφοντας στη ρουτίνα τους, ανταλλάσσουν εμπειρίες αισχροκέρδειας και παρανομίας: Εξι ευρώ το μεγάλο μπουκάλι του νερού σε παραλία της Μυκόνου, επτά ευρώ ο καφές στην ίδια παραλία, σπάνιο είδος οι αποδείξεις στη Λευκάδα και αλλού.
Πίσω από κάθε έμπορο/επιχειρηματία που φοροδιαφεύγει ή κερδοσκοπεί υπάρχουν πολλοί συντοπίτες του που τον καταλαβαίνουν, γιατί κάνουν το ίδιο αν μπορούν και πάντως του μοιάζουν. Δεν είναι τυχαίο ότι ο ένας ειδοποιεί τον άλλο ότι έφτασε το ΣΔΟΕ στην περιοχή, τα νέα τρέχουν από το ένα νησί στο επόμενο, ώστε να στηθούν γραμμές άμυνας για να μη χαθεί η μάχη της αφαίμαξης των -αναγκαστικά ή από άποψη- έντιμων που υπερφορολογούνται ακριβώς επειδή οι “Υδραίοι” της επικράτειας εισπράττουν κρυφά και παράνομα.
Τα επιχειρήματα πληθωρικά: Κλέβουμε το κράτος που μας κλέβει και με την ευκαιρία αντιστεκόμαστε και στην Τρόικα. Το μνημόνιο μας κατέστρεψε και όλα επιτρέπονται αν πρόκειται για την προάσπιση του λαϊκού συμφέροντος.
Τώρα, αυτός ο λαός μπορεί να έχει ογκώδεις τραπεζικές καταθέσεις, αξιοζήλευτα περιουσιακά στοιχεία και πολλά χρόνια ευημερίας στο βιογραφικό του. Αλλά όταν έρθει η ώρα να λογοδοτήσει, τότε αυτομάτως γίνεται ανήμπορος ταβερνιάρης, υπερχρεωμένος που απελπίστηκε, θύμα της κρίσης, ίσως και δυνάμει αυτόχειρας.
Στην Υδρα δόθηκε η εξήγηση γιατί η ελληνική φοροδιαφυγή ανέρχεται σε τουλάχιστον 20 δισ ευρώ ετησίως, γιατί φόρους πληρώνουν σχεδόν αποκλειστικά οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι, γιατί ακόμη τώρα η πολιτεία αντιμετωπίζει με αδιανόητη επιείκεια τους κατόχους αδήλωτου πλούτου. Από τους ακτιβιστές της Υδρας μάθαμε γιατί η ελληνική αρρώστια δεν θεραπεύεται: Ακόμη και αν δοθεί η τέλεια συνταγή, ο ασθενής μπορεί πάντα να φτύσει το χάπι.
Πίσω από κάθε επιτηδευματία που έχει αφανή για το κράτος εισοδήματα υπάρχουν πολιτικά στελέχη που τον στηρίζουν, γιατί προσβλέπουν στην ψήφο, τη δική του και του σογιού του. Και βέβαια υπάρχουν εκπρόσωποι των αρχών που έχουν συναλλαχθεί μαζί του για να κάνουν τα στραβά μάτια ή για να δώσουν χρήσιμες πληροφορίες.
Το σημαντικότερο, ίσως, είναι ότι πίσω από κάθε φοροφυγά υπάρχει κίνημα συμπαράστασης, στο οποίο μετέχουν ομοϊδεάτες και ομοτράπεζοι, αλληλέγγυοι και σύντροφοι, αγνοί αγωνιστές της δραχμής.
Η Αγγελική Σπανού είναι δημοσιογράφος