Η Σκωτία σήμερα αντιστοιχεί στο 32% της επικράτειας, στο 8% του πληθυσμού και στο 8% του ΑΕΠ του Ηνωμένου Βασιλείου. Τη 18η Σεπτεμβρίου 2014, 700 χρόνια μετά από τη νίκη τους επί των Άγγλων (24/06/1314) στο Bannockburn, όλοι οι μόνιμοι κάτοικοι Σκωτίας άνω των 16 ετών θα κληθούν να απαντήσουν στα πλαίσια σχετικού δημοψηφίσματος, με ένα ΝΑΙ ή με ένα ΟΧΙ στο παρακάτω ερώτημα: «Πρέπει η Σκωτία να γίνει ένα ανεξάρτητο κράτος;».
Παθιασμένοι υπέρμαχοι της διατήρησης της ένωσης με το Ηνωμένο Βασίλειο όπως οι Sir Alex Ferguson, Ewan McGregor και David Bowie ή της ανεξαρτησίας της Σκωτίας όπως οι Sir Sean Connery, Ken Loach και Morrissey, πασχίζουν μέχρι και την τελευταία στιγμή να επηρεάσουν τους, έχοντες δικαίωμα ψήφου, πολίτες και ιδιαίτερα τους αναποφάσιστους.
Όμως, πόσο μακριά από εμάς είναι η Σκωτία και γιατί οι εξελίξεις εκεί θα έπρεπε να μας ενδιαφέρουν; Μία πιθανή νίκη των υπέρμαχων της ανεξαρτησίας θα σήμαινε την ίδρυση ενός νέου κράτους στην Ευρώπη το Μάρτιο του 2016 και μία νέα, υποψήφια προς ένταξη, χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση σύμφωνα με τις δηλώσεις τους. Οι τάσεις ανεξαρτητοποίησης των Σκωτσέζων όμως έχουν πολιτικό αντίκτυπο στο σύνολο της Ένωσης καθώς αρκετές περιοχές της εμφανίζουν αντίστοιχες αποσχιστικές τάσεις από τις χώρες τους. Η Καταλονία και η χώρα των Βάσκων στην Ισπανία, η Λομβαρδία στην Ιταλία, η Κορσική στη Γαλλία και σίγουρα οι Φλαμανδοί στο Βέλγιο είναι περιοχές οι οποίες παρακολουθούν από πολύ κοντά τις εξελίξεις στη Σκωτία καθώς δυνητικά δημιουργείται προηγούμενο απόσχισης με δημοκρατικές διαδικασίες. Ένα τέτοιο ενδεχόμενο βάζει την Ένωση σε αχαρτογράφητα ύδατα καθώς δεν διαθέτει τη δεδομένη στιγμή ούτε την εμπειρία ούτε τα κατάλληλα θεσμικά εργαλεία για την άμεση αντιμετώπισή του. Ορισμένες δε, χώρες-μέλη όπως η Ισπανία, η Κύπρος, η Ρουμανία, η Σλοβακία και η δική μας (οι 5 από τις 28 χώρες της ΕΕ οι οποίες δεν έχουν ακόμη αναγνωρίσει το Κόσσοβο) πιθανώς να μην διαθέτουν ούτε την πολιτική βούληση αναγνώρισης του νέου κράτους ή αποδοχής του στην ΕΕ.
Όσο για τους Άγγλους, μπορεί απαλλαγμένοι από τη Σκωτία να γλυτώσουν από 200 παραπανίσια χιλιοστά μέσης ετήσιας βροχόπτωσης έως 12 δισ. λίρες Αγγλίας (£) που τους κοστίζει το Σκωτσέζικο σύστημα υγείας όμως σίγουρα προτιμούν να κρατήσουν την ιδιαίτερη αυτή περιοχή στο Ηνωμένο Βασίλειο προσφέροντας αυξημένη αυτονομία και ενίσχυση των αρμοδιοτήτων του Κοινοβουλίου στο Εδιμβούργο.
Σε αντιδιαστολή με τη βίαια κατάρρευση της Γιουγκοσλαβίας τη δεκαετία του 1990, η δημοκρατικότητα της όλης διαδικασίας μόνο θαυμασμό προκαλεί. Μπορεί τα δύο στρατόπεδα να εξαντλούν σε αρκετές περιπτώσεις τα θεμιτά μέσα που διαθέτουν όμως σε κάθε περίπτωση το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος θα γίνει σεβαστό.
Θα χρειασθεί μόνο λίγη υπομονή και σύντομα θα μάθουμε εάν ο χιαστός σταυρός του Άγιου Ανδρέα αποχωρήσει τελικά από τη σημαία του Ηνωμένου Βασιλείου μετατρέποντας τον υπέροχο ποταμό Τουΐντ σε φυσικό σύνορο δύο ανεξάρτητων χωρών.
Ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος όμως, λίγη περισσότερη υπομονή θα απαιτηθεί ώστε να μάθουμε πώς θα αντιμετωπίσει η Ευρώπη τόσο σε επίπεδο Εθνών όσο και σε επίπεδο Ένωσης τα μελλοντικά αιτήματα απόσχισης περιφερειών της με δημοκρατικές διαδικασίες.
Τα μπατζάκια της Ισπανική κυβέρνησης έχουν ήδη αρχίσει να τσουρουφλίζονται όπως φανερώνουν οι έντονες παρεμβάσεις της στο δημόσιο διάλογο λίγες μόνο ώρες προτού ανοίξουν οι κάλπες.