Ο πολιτικός κατακερματισμός στην προς συγκρότηση κεντροαριστερά, ή όπως την ορίζει κάθε ενδιαφερόμενος, συνυπάρχει με σειρά παράλληλων δραστηριοτήτων με διαφορετική αφετηρία.
Μία μικρή καταγραφή προσεγγίσεων για την ανασύνταξή της αναδεικνύει αμέσως διλήμματα, αυταπάτες και εκκρεμότητες που τη διαπερνούν. Οι κύριες εξ αυτών έχουν ως εξής:
1. Πρωτοβουλία ΠΑΣΟΚ κατά πλειοψηφία της ΚΠΕ για συνέδριο της Δημοκρατικής Προοδευτικής Παράταξης με ισοτιμία όλων. Εκκρεμότητα πόσοι και ποιοι θα προσέλθουν και πού θα καταλήξουν.
2. Προσπάθεια ΔΗΜΑΡ, πλειοψηφικά κι αυτή, η οποία απευθύνεται και στο ΣΥΡΙΖΑ και επιζητεί “συγκρότηση μιας ευρύτερης προοδευτικής συμπαράταξης με εναλλακτικό προς τη Δεξιά σχέδιο”. Δίλημμα προς όσους αρκούνται στη σημερινή προσωρινή συγκυβέρνηση με τη ΝΔ, που φαίνεται να ολοκληρώνει το ρόλο της με τον έναν ή άλλον τρόπο.
3. Αντίληψη “Ποταμιού” και Στ. Θεοδωράκη, η οποία περιέχεται στην απάντησή του προς Κουβέλη, όπου μεταξύ πολλών άλλων λέει: “Η χώρα θα σωθεί από νέους ανθρώπους με θάρρος και όραμα. Σε μία συνωμοσία του καλού”. Εδώ εκκρεμότητες και αυταπάτες ξεχειλίζουν σε όλο τους το μεγαλείο.
4. Πρόταση αυτοδιάλυσης των υπαρκτών σήμερα σχημάτων και σύσταση από την αρχή. Αυταπάτη ότι η μέθοδος “εξαφανίζει” προβλήματα πολιτικής, συμμαχιών.
Όλοι κατανοούν την απαίτηση συνοχής και δέσμευσης, για να υπερβούν το σημερινό καταθλιπτικό πολιτικό ορίζοντά τους. Έχουν πλήρη επίγνωση ότι “χώρια δεν μπορούν” και ανιχνεύουν ποιοι, αν και κατά πόσο “κάνουνε μαζί”.
Κοινός παρονομαστής όλων η ύπαρξη ισχυρής κεντροαριστεράς ως αυτόνομου πόλου και ταυτόσημες πολιτικές κατευθύνσεις. Τους χωρίζουν κυρίως διαφορετικές εκτιμήσεις του έργου κυβερνήσεων των τελευταίων χρόνων, καταμερισμός ευθυνών, τρόπος διαχείρισης και ταξική διάσταση κατανομής βαρών της κρίσης. Εκλογικός στόχος τουλάχιστον για τις επερχόμενες εκλογές να είναι τρίτο κόμμα με όλα τα συμπαρομαρτούντα.
Οι μεταξύ τους πολιτικές διαφορές αφορούν λιγότερο τη στρατηγική και περισσότερο την τακτική. Οι ποικίλες διατυπώσεις μπορούν να ιδωθούν συμπληρωματικά και όχι αντιθετικά.
Αντιλαμβάνονται ότι έχουν να συνεισφέρουν και πως μόνον μαζί μπορούν να πετύχουν κάτι σοβαρό στην παρούσα φάση. Κανείς όμως δεν αποκλείει μία περίοδο ξεκαθαρίσματος, ενός άτυπου κεντροαριστερού εμφύλιου ως αδιέξοδη μάχη του “ποιος θα έχει το πάνω χέρι”.
Όλοι βλέπουν ότι η δύναμη της κεντροαριστεράς εξαρτάται και είναι ευθέως ανάλογη με τη διαφοροποίηση που μπορεί να πετύχει κυρίως από ΝΔ αλλά και ΣΥΡΙΖΑ. Αλλιώς στις επόμενες εκλογές θα ξεφλουδιστεί από δεξιά και αριστερά, θα στριμωχτεί πέριξ του 10% κατά μόνας ή εν συνόλω, σε θέση κλασικού κυβερνητικού εταίρου παντός καιρού και μορφής.
Η πολιτική απάντηση σε αυτήν την πιθανότητα πρέπει να είναι σαφής και καθαρή.
Απαιτείται πολιτική στροφή με προοδευτικό προσανατολισμό, όπως:
Προοδευτική αλλαγή πολιτικών και συμμαχιών ως σταθερή πολιτική δράσης και όχι συγκυριακή παραπλάνηση, που ανοίγει ορίζοντες και δεν περιορίζεται σε συντηρητική κατεύθυνση.
Πολιτική και οργανωτική υπέρβαση του κατακερματισμού σε επαφή με την κοινωνία και όχι εκτός αυτής, ώστε να προωθηθεί μία νέα μεγάλη πολιτική και κοινωνική σύνθεση.
Πολιτική μάχη με όλες τις υπαρκτές δυνάμεις.
Ειδικά το ΠΑΣΟΚ, που φέτος συμπληρώνει 40 χρόνια ζωντανής ιστορίας, με θεσμικό τρόπο, χωρίς απαξίωση του εαυτού του, με μνήμη και περισσότερη γνώση πλέον οφείλει να συμβάλει με όλες τις δυνάμεις του. Γιατί πάντα και τώρα εξέφραζε και υπηρετούσε πλειοψηφικές κοινωνικές δυνάμεις και ελπίδες εθνικού διαμετρήματος. Το συνέδριο μπορεί να είναι μία αρχή και όχι η κατάληξη.
Αλλιώς αυτή η ποικιλία σχημάτων, κατευθύνσεων και ονομάτων θα γίνει ένα θνησιγενές μπλοκ αυτάρεσκης διαφοροποίησης χωρίς μέλλον.
Κάθε κόμμα, φορέας, κίνηση, άτομο που θέλει να έχει λόγο και συμμετοχή μπορεί, μόνον αν είναι παρόν. Μόνον έτσι θα βρούμε το δρόμο που θα μας πάει από την απαισιοδοξία του σήμερα στην αισιοδοξία της προοπτικής.