Δυστυχώς όλα δείχνουν ότι ο χώρος της Ανανεωτικής Αριστεράς, που εκφράζει κομματικά η Δημοκρατική Αριστερά, θα λειτουργήσει «αυτοκτονικά» και θα χαθεί (για μια ακόμη φορά…) η ευκαιρία για την συνεργασία των δυνάμεων του προοδευτικού, μεταρρυθμιστικού χώρου. Στην τελευταία συνεδρίαση της κεντρικής επιτροπής της ΔΗΜΑΡ από τον σύντροφο πρόεδρο και αρκετά στελέχη της πλειοψηφίας ακούστηκε έντονα το κομματικοπατριωτικό «η ΔΗΜΑΡ δεν ρευστοποιείται…», ως απάντηση στο ερώτημα: «Γιατί αρνιόμαστε το κάλεσμα των 58». Πιστεύω ότι οι εξελίξεις στα ευρωπαϊκά πολιτικά πράγματα πρέπει να μας ενδιαφέρουν γι’ αυτό θέλω να κάνω μια μικρή αναδρομή στην ιστορία για τις αντίστοιχες προσπάθειες συνεργασίας της Ιταλικής Κεντροαριστεράς.

.

Στις αρχές της δεκαετίας του ’90 το πολιτικό σκηνικό στην Ιταλία είναι κάτι παραπάνω από προβληματικό. Το θρυλικό Ιταλικό Κομμουνιστικό Κόμμα έχει μετεξελιχθεί, η Χριστιανοδημοκρατία έχει διαλυθεί και η δεξιά είναι στα χέρια του καναλάρχη Σίλβιο Μπερλουσκόνι και ο Μπετίνο Κράξι φυγόδικος εκτός Ιταλίας. Στις εκλογές του 1994 απέναντι στον Μπερλουσκόνι δημιουργήθηκε η «Συμμαχία των Προοδευτικών» στην οποία συμμετείχαν τα δυο κόμματα που προήλθαν από την διάλυση του Ιταλικού κομμουνιστικού Κόμματος, δλδ το Δημοκρατικό Κόμμα της Αριστεράς & η Κομμουνιστική Επανίδρυση, το Ιταλικό Σοσιαλιστικό Κόμμα, η Ομοσπονδία των Πράσινων, η Δημοκρατική Συμμαχία, το Δίκτυο κ.α.  Η «Συμμαχία των Προοδευτικών» ηττήθηκε στις εκλογές από τον Μπερλουσκόνι καθώς πήρε 32,81%. Η κυβέρνηση του «Καβαλιέρε» δεν άντεξε, «έπεσε» τον Δεκέμβριο του 1994 και η Ιταλία κυβερνήθηκε για ένα χρόνο από τεχνοκράτες με επικεφαλής τον Λαμπέρντο Ντίνι. Το 1996 η κυβέρνηση Ντίνι «έπεσε» και ο ίδιος δημιούργησε ένα κεντρώο φιλελεύθερο κόμμα την Ιταλική ανανέωση το οποίο μαζί το Δημοκρατικό Κόμμα της Αριστεράς, το Ιταλικό Λαϊκό Κόμμα (Χριστιανοδημοκράτες), την Ομοσπονδία των Πράσινων, τους Ιταλούς Σοσιαλιστές (συνέχεια του Ιταλικού Σοσιαλιστικού Κόμματος του Κράξι) και τη Σοσιαλφιλελεύθερη Δημοκρατική Ένωση συγκρότησαν την πολιτική συμμαχία «Ελιά» την οποίαν στήριξαν κριτικά η Κομμουνιστική Επανίδρυση (το 30% του Ιταλικού Κομμουνιστικού Κόμματος που δεν συμμετείχαν στην ίδρυση του Δημοκρατικού Κόμματος της Αριστεράς), το ιστορικό Ρεπουμπλικανικό Κόμμα, το Δίκτυο και το Κόμμα του Νοτίου Λαϊκού Τυρόλου. Επικεφαλής μπαίνει ο Ρομάνο Πρόντι και στις εκλογές του Μαίου 1996 η «Ελιά» παίρνει 42,2% και βγαίνει πρώτη, αλλά δεν έχει τη πλειοψηφία στη βουλή, όπου στηρίζεται στην Κομμουνιστική Επανίδρυση. Η κυβέρνηση του Πρόντι θα αντέξει δυο χρόνια. Στη συνέχεια θα γίνει πρωθυπουργός ο Ντ’ Αλέμα για δυο χρόνια και ο Αμάτο για ένα.

.

Η αποχώρηση του Πρόντι

.

.

Στις εκλογές του 2001 ο Ρομάνο Πρόντι βρίσκεται στη Κομισιόν και επικεφαλής τίθεται ο Φρατζίσκο Ρουτέλι, ένας φιλελεύθερος πράσινος. Στην «Ελιά» μετέχουν οι Δημοκράτες της Αριστεράς, η Μαργαρίτα, το Κόμμα των Ιταλών Κομμουνιστών, οι Ιταλοί Δημοκράτες Σοσιαλιστές, η Ομοσπονδία των Πράσινων, η Δημοκρατική Ένωση για την Ευρώπη. Η «Ελιά» παίρνει 35,08%, ο Μπερλουσκόνι θριαμβεύει με 49,56%. Παρ’α τη βαριά ήττα η συμμαχία δεν διαλύεται και τρία χρόνια μετά στις ευρωεκλογές του 2004 η «Ελιά» (ως Ενωση για την Ελιά) με τη συμμετοχή των Δημοκρατών της Αριστεράς, τη «Μαργαρίτα», τους Ιταλούς Δημοκράτες Σοσιαλιστές και το Ευρωπαϊκό Ρεπουμπλικανικό Κίνημα παίρνει 31.1%

.

Από την «Ελιά» στην «Ενωση»

Η ανάγκη να αντιμετωπισθεί ο «Μπερλουσκονισμός» οδηγεί της δυνάμεις της «Ελιάς», οι οποίες όλα αυτά τα χρόνια διατηρούν την ΚΟΜΜΑΤΙΚΗ ΤΟΥΣ ΑΥΤΟΤΕΛΕΙΑ, να προσεγγίσουν τη «Κομμουνιστική Επανίδρυση». Έτσι δημιουργείται η «Ένωση» (L’ Unione) στην οποία μετέχουν: Δημοκράτες της Αριστεράς, «Μαργαρίτα», Κομμουνιστική Επανίδρυση, Κόμμα Ιταλών κομμουνιστών, Ιταλία των Αξιών, Ιταλοί Σοσιαλδημοκράτες. Ενώ μετά από λίγο καιρό στην «Ένωση» εντάχθηκαν οι Ιταλοί Ριζοσπάστες του Πανέλα και το Κόμμα Σοσιαλιστική Ενότητα που δημιούργησε ο γιος του Κράξι Μπόμπο. Η «Ενωση» στις εκλογές του 2006 παίρνει 49,8% και αναλαμβάνει τη διακυβέρνηση της Ιταλίας την οποία θα «κρατήσει» μέχρι το 2008.

Από τις Συμμαχίες στο ενιαίο κόμμα

Παράλληλα μεταξύ 19 και 21 Απριλίου 2007 πραγματοποιήθηκε το τέταρτο και τελευταίο συνέδριο των Δημοκρατικών της Αριστεράς. Στις ψηφοφορίες οι προτάσεις είναι τρεις:

.

1) Για το Δημοκρατικό Κόμμα ( που τελικά παίρνει 75,5%), του Πιέρο Φασίνο που προτάσει την ενοποίηση με την «Μαργαρίτα» και την ίδρυση του Δημοκρατικού Κόμματος

.

2) Αριστερά για έναν ευρωπαϊκό σοσιαλισμό (που παίρνει 15,1%) του Φάμπιο Μούσι (ο οποίος στη συνέχεια αποχώρησε και δημιούργησε τη Δημοκρατική Αριστερά),  ο οποίος ήταν αντίθετος στη δημιουργία του «Δημοκρατικού Κόμματος».

.

3) Νέο κόμμα Δημοκρατικό – Σοσιαλιστικό (που πήρε 9,4%), τάση η οποία ήθελε ρητή σύνδεση με τους Ευρωπαίους Σοσιαλιστές.
Τις ίδιες μέρες το συνέδριο της «Μαργαρίτας» του Φρατζέσκο Ρουτέλι με μεγάλη πλειοψηφία αποφάσισε την συμμετοχή του κόμματος στην ίδρυση του «Δημοκρατικού κόμματος».

.

Η πρώτη επίσημη προς το σχηματισμό του νέου κόμματος έγινε 23 Μαΐου του 2007 με το διορισμό οργανωτικής επιτροπής, ενώ στις 31 Ιουλίου, το Εθνικό Συντονιστικό ανακοινώνει τις υποψηφιότητες για τη θέση του Εθνικού Γραμματέα του Δημοκρατικού Κόμματος: Μ. Αντινόλφι, Ρόσι Μπίντι, Πιερ Γκαρόφκσι, Τζάκομπο Σετίνι, Ενρίκο Λέττα (ο σημερινός πρωθυπουργός) και Βάλτερ Βελτρόνι. Τη Κυριακή 14 Οκτωβρίου γίνονται οι εκλογές και γραμματέας αναδεικνύεται ο Βάλτερ Βελτρόνι με 75,82%.

.

Το Σάββατο, 27 Οκτωβρίου του 2007 πραγματοποιήθηκε η πρώτη συνεδρίαση της Συντακτικής Συνέλευσης του Δημοκρατικού Κόμματος στο Μιλάνο με τη συμμετοχή 2.858 αντιπροσώπων. Ο Ρομάνο Πρόντι εξελέγη ο πρώτος Πρόεδρος της Συνέλευσης στην οποία επισημοποιήθηκε η εκλογή του Βελτρόνι στη θέση του Εθνικού Γραμματέα. Το μεγάλο κόμμα της Ιταλικής Κεντροαριστεράς ήταν πλέον γεγονός.

Μερικά χρήσιμα συμπεράσματα…

.

.

Λοιπόν μεσολάβησαν 13 ολόκληρα χρόνια από την ημέρα που οι κεντροαριστερές δυνάμεις της Ιταλίας δημιούργησαν την «Συμμαχία των Προοδευτικών» ως ανάχωμα στον «Μπερλουσκονισμό» μέχρι την ίδρυση του ενιαίου Δημοκρατικού κόμματος. Χρειάστηκε παραπάνω από μια δεκαετία και τρία τουλάχιστον συμμαχικά σχήματα («Προοδευτικών», «Ελιά» και «Ένωση») για να «γεννηθεί» (όχι χωρίς προβλήματα και αποχωρήσεις…) το μεγάλο κεντροαριστερό κόμμα, το «Δημοκρατικό Κόμμα». Μεσολάβησαν νίκες, ήττες, διασπάσεις, αποχωρήσεις, επαναπροσεγγίσεις και φυσικά μια μεγάλη προσπάθεια οι δυνάμεις της Κεντροαριστεράς να κυβερνήσουν την Ιταλία με ευθύνη, αλληλεγγύη και κοινωνική δικαιοσύνη. Δεν το κατάφεραν πάντα, αλλά τουλάχιστον προσπάθησαν και ευτυχώς προσπαθούν ακόμα. 
Στη πολιτική (όπως και στη ζωή…) δεν υπάρχει παρθενογένεση. Όλοι από κάπου ερχόμαστε. Το ζήτημα είναι που πάμε και φυσικά με ποιους θα πάμε. Η επίπονη και συνάμα τόσο όμορφη ιστορία των προσπαθειών για ενότητα & συνεργασία της Ιταλικής Κεντροαριστεράς θεωρώ ότι πρέπει να αποτελέσει παράδειγμα για τα εν ελλάδι πολιτικά πράγματα. Η προσπάθεια για την συνεργασία των μεταρρυθμιστικών δυνάμεων που έχει ξεκινήσει με την πρωτοβουλία των 58 πρέπει να συνεχιστεί και να ολοκληρωθεί. Δεν έχουμε να φοβηθούμε τίποτα αν ανταλλάξουμε ιδέες και απόψεις με ανθρώπους που μας ενώνει κοινή αγωνία για το μέλλον της χώρας, το μέλλον των παιδιών μας.

.

Οι σύντροφοι μας στην Ιταλία τόλμησαν να συνεργαστούν με το κόμμα του υπόδικου Μπετίνο Κράξι, με τους νεοκομμουνιστές της Επανίδρυσης, αλλά και τους «δεξιούς» Χριστιανοδημοκράτες. Δεν φοβήθηκαν γιατί είχαν εμπιστοσύνη στις ιδέες τους και κυρίως γιατί είχαν την «βαριά» κληρονομιά του Ιταλικού Κομμουνιστικού Κόμματος και του μεγάλου Ενρίκο Μπερλιγκουέρ ο οποίος είχε την πολιτική διορατικότητα  (σε μια εποχή που τα κομμουνιστικά κόμματα διαγκωνιζόντουσαν πιο έχει το μεγαλύτερο… σφυροδρέπανο) να υποστηρίζει μεταξύ άλλων: «Να γιατί εμείς μιλάμε όχι για μια “αριστερή εναλλακτική λύση”, άλλα για μια “δημοκρατική εναλλακτική λύση”, δηλαδή για την πολιτική προοπτική της συνεργασίας και της συνεννόησης των λαϊκών δυνάμεων, κομμουνιστικής και σοσιαλιστικής έμπνευσης, με τις λαϊκές δυνάμεις, καθολικής έμπνευσης, χωρίς βέβαια να εξαιρούνται και άλλοι, δημοκρατικοί πολιτικοί σχηματισμοί».
Με εμπιστοσύνη στην ιστορία της ελληνικής ανανεωτικής αριστεράς και με πολιτική παρακαταθήκη τη δράση των δυνάμεων του δημοκρατικού σοσιαλισμού μπορούμε και πρέπει να συμβάλουμε στην ενότητα των δυνάμεων της κεντροαριστεράς.