Η συζήτηση που δεν έγινε μετά το δημοψήφισμα, όταν ο θρίαμβος του ΟΧΙ κατέπληξε όλο το σύστημα που είχε βολευτεί με την εκτός τόπου και χρόνου εκτίμηση για οριακές διαφορές, γίνεται αναγκαστικά τώρα, μετά τις εκλογές, με έναν τρόπο μάλλον ελλειμματικό και αβαθή.
Η ΝΔ βρίσκεται σε διαδικασία εκλογής νέας ηγεσίας με όρους που παραπέμπουν σε σύγκρουση μηχανισμών χωρίς καμία προσπάθεια για ιδεολογικό/πολιτικό/αξιακό επαναπροσδιορισμό. Οι προσωπικές φιλοδοξίες και οι τακτικισμοί προηγούνται κάθε αναστοχασμού για τα αίτια της ήττας, ενώ η ανοιχτή διαδικασία εκλογής από τη βάση είναι εντελώς κλειστή για πρόσωπα εκτός συστήματος . Η ΝΔ απλώς επαναλαμβάνεται, αφού ποτέ δεν συζήτησαν στα σοβαρά πώς και γιατί συνέβη ο δημοσιονομικός εκτροχιασμός το 2008 ούτε φυσικά για τις επιπτώσεις της αντιμνημονιακής στάσης τους την πρώτη περίοδο της κρίσης, για την ποιότητα της διακυβέρνησης τους στη συνέχεια, για τις μεταρρυθμίσεις που δεν έκαναν και για την κοινωνική δικαιοσύνη που δεν υπηρέτησαν – όλα αυτά και άλλα που προκάλεσαν μια φοβερή συλλογική απέχθεια προς το παλιό κατεστημένο.
Αλλά και στον ενδιάμεσο χώρο τα πράγματα εξελίσσονται με έναν τρόπο που δεν δείχνει πρόοδο και ωρίμανση. Στη Δημοκρατική Συμπαράταξη (ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ) είναι ευχαριστημένοι επειδή το εκλογικό ποσοστό έγραψε μπροστά 6 και επίσης επειδή ελπίζουν ότι το Ποτάμι θα αναγκαστεί, τελικά, να συμπλεύσει για να φτιαχτεί η νέα Κεντροαριστερά για τη δημιουργία της οποίας έχουν επιστρατευτεί σε κεντρικό ρόλο οι παλαιότεροι των παλαιών αφού η “τεχνογνωσία” των πολύπειρων παραμένει αξεπέραστη.
Το Ποτάμι προετοιμάζει το συνέδριό του για τις αρχές Δεκεμβρίου, με την ηγεσία να έχει ξεκαθαρίσει ότι η αυτονομία του κόμματος δεν είναι υπό διαπραγμάτευση, την ώρα που διάφορα στελέχη ανησυχούν και ψάχνονται, ενώ πολλά λέγονται ήδη για τα αίτια της απώλειας δυνάμεων, εκτός από το ότι μέτρησε καταλυτικά η ρετσινιά της διαπλοκής από την οποία δεν μπόρεσαν να απαλλαγούν.
Στο μεταξύ οι ευρωσοσιαλιστές προσπαθούν να φέρουν κοντά τους τον ΣΥΡΙΖΑ που, άλλωστε, παρουσιάζεται ως η Δημοκρατική Παράταξη και θα επιχειρήσει μέσα από το δικό του συνέδριο να ανοιχτεί προς το κέντρο (καθόλου τυχαία αυξήθηκαν οι ΠΑΣΟΚογενείς στην κυβέρνηση).
Αν το δει κανείς από μακριά, εφόσον μακροημερεύσει η κυβέρνηση, είναι ενδεχόμενο ότι το ΠΑΣΟΚ θα ενωθεί με τον ΣΥΡΙΖΑ κάποια στιγμή και το Ποτάμι δεν αποκλείεται να σπάσει με άλλους να φεύγουν προς τα δεξιά και άλλους προς τα αριστερά.
Ολα αυτά δεν είναι αναπόφευκτα αλλά μπορεί να προκύψουν, επειδή οι πολιτικοί αντίπαλοι του ΣΥΡΙΖΑ στον φιλοευρωπαϊκό χώρο δεν φαίνονται ικανοί να αρθρώσουν συγκροτημένο εναλλακτικό πολιτικό λόγο με λαϊκή απήχηση και δυνατό περιεχόμενο. Ενα ενδεικτικό παράδειγμα είναι ότι η κυβέρνηση άνοιξε το θέμα της απαλλαγής από τα θρησκευτικά, η Εκκλησία αντέδρασε, και κανένα άλλο κόμμα δεν βρήκε μια λέξη να πει για να υποστηρίξει αυτή την αναγκαία αλλαγή που επιβάλλεται, άλλωστε, και από αποφάσεις του ΕΔΑΔ.
Με άλλα λόγια, απέναντι στον ΣΥΡΙΖΑ υπάρχουν κόμματα αναχρονιστικά (από άποψη αισθητικής και ουσίας) ή αδύναμα και πρωταγωνιστές που βασικά ακολουθούν προσωπικές στρατηγικές και δεν μπορούν να εμπνεύσουν γιατί δεν κάνουν την αναγκαία ρήξη με το παρελθόν παρά μόνο σε επίπεδο διακήρυξης.
Μια καλή αρχή για πολιτικές δυνάμεις που προσπαθούν να ανασυγκροτηθούν είναι να απαντήσουν στο θεμελιώδες: «Με ποιους είμαστε». Και αν τα καταφέρουν να απαντήσουν με ειλικρίνεια, πρώτα στον εαυτό τους, μετά θα βρουν εύκολα το δρόμο.