Απάτη στην απάτη

Αγγελική Σπανού 18 Μαρ 2014

Η έκθεση του ευρωκοινοβουλίου για την Τρόικα είχε διαφημιστεί υπερβολικά τόσο από τη ΝΔ όσο και από τον ΣΥΡΙΖΑ. Οι μεν ήθελαν να στηρίξουν τη θεωρία ότι η καταστροφή ήρθε όταν έφυγε από την κυβέρνηση το κόμμα τους, οι δε αναζητούσαν επιχειρήματα για να πουν ότι χρεοκοπία δεν υπήρξε ποτέ και το κακό μας βρήκε εξαιτίας της συμπαιγνίας των εγχώριων και των ξένων μνημονιακών. Αλλά η έκθεση δεν γράφει αυτά που θα ήθελαν στη Συγγρού και στην Κουμουνδούρου και γι αυτό οι ευρωβουλευτές τους την καταψήφισαν. Η ΝΔ και ο ΣΥΡΙΖΑ δεν αναφέρονται πια στην έκθεση, δεν θυμούνται το όνομα του Κάρας, που για κάποιο διάστημα τον αντιμετώπιζαν ως εμβληματική φυσιογνωμία της ευρωπαϊκής πολιτικής και φυσικά δεν έχουν καμία διάθεση να τη διαβάσουν προσεκτικά και να την προτείνουν προς ανάγνωση.

Ο ΣΥΡΙΖΑ είχε πάψει να τρέφει προσδοκίες νωρίς, από τη στιγμή που ο Αυστριακός ευρωβουλευτής Ότμαρ Κάρας αποκάλυψε ότι στη συνάντηση που είχε τον περασμένο Δεκέμβριο στο Στρασβούργο με τον Α. Τσίπρα επί μια και πλέον ώρα, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ δεν κατέθεσε προτάσεις ούτε είπε κάτι για τους στόχους του. Η ΝΔ, όμως, που εμφανίζεται ως το κόμμα-εγγυητής του ευρωπαϊκού μας μέλλοντος μάλλον αιφνιδιάστηκε από το περιεχόμενο της έκθεσης που εκθέτει την κυβέρνηση Καραμανλή, για την απόκρυψη του δημοσιονομικού εκτροχιασμού.

Οι ευρωβουλευτές της ΝΔ καταψήφισαν την προηγούμενη εβδομάδα την έκθεση Κάρας – Νγκονγκ αναφορικά με το ρόλο της Τρόικας στα κράτη μέλη της Ευρωζώνης που βρέθηκαν με μνημόνιο. Η είδηση πέρασε σχεδόν απαρατήρητη για τους προφανείς λόγους. Το επιχείρημά τους ήταν ότι η έκθεση «δεν παρουσιάζει με σαφή και αντικειμενικό τρόπο τόσο τη δημοσιονομική και οικονομική κατάσταση της Ελλάδας, όσο και τα πραγματικά αίτια της ελληνικής κρίσης». Ενίστανται επειδή «στην έκθεση δεν αναφέρονται τα επιτεύγματα του πρωτογενούς πλεονάσματος του 2013, της εξάλειψης του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών και της σταδιακής ανάκαμψης από το 2014, όπως αυτά αποτυπώνονται σε εκθέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και Διεθνών Οργανισμών». Και το πιο βαρύ, υποστηρίζουν ότι «παραποιείται η κατάσταση ως προς το πραγματικό έλλειμμα της χώρας και τις πραγματικές αιτίες που οδήγησαν στο πρόγραμμα προσαρμογής με την επιτήρηση της τρόικα».

Τι εννοούν και δεν λένε; Ότι δεν μπορούσαν να υπερψηφίσουν μία έκθεση στην οποία καταγγέλλεται η κυβέρνηση Καραμανλή για «στατιστική απάτη»;. Στην παράγραφο 5 αναφέρονται συγκεκριμένα τα εξής; «…. is of the opinion that the problematic situation of Greece was also due to statistical fraud in the years preceding the setting-up of the programme; welcomes the decisive action by the Greek government to urgently and effectively address these problems, including by establishing the independent Hellenic Statistical Authority in March 2010; notes that the gradual uncovering of statistical fraud in Greece had an impact on the need to readjust multipliers, forecasts and proposed measures» (…είναι της γνώμης ότι η προβληματική κατάσταση της Ελλάδας οφειλόταν και στη στατιστική λαθροχειρία κατά τα έτη που προηγήθηκαν της κατάρτισης του προγράμματος? χαιρετίζει την αποφασιστική δράση της ελληνικής κυβέρνησης για επείγουσα και αποτελεσματική αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων, συμπεριλαμβανομένης της ίδρυσης της ανεξάρτητης Ελληνικής Στατιστικής Αρχής τον Μάρτιο του 2010• σημειώνει ότι η βαθμιαία αποκάλυψη της στατιστικής λαθροχειρίας στην Ελλάδα είχε αντίκτυπο στην ανάγκη αναπροσαρμογής των πολλαπλασιαστών, των προγνώσεων και των προτεινόμενων μέτρων).

Στην παράγραφο 37 οι συνεισηγητές της έκθεσης επανέρχονται στο ίδιο θέμα, σημειώνοντας ότι adequate statistics and information have not always been available (επαρκή στατιστικά στοιχεία δεν ήταν πάντα διαθέσιμα).

Η έκθεση έχει και άλλα ενδιαφέροντα σημεία, τα οποία διαλύουν μύθους, όπως η επισήμανση της κατηγορηματικής εναντίωσης της ΕΚΤ σε οποιαδήποτε μορφή αναδιάρθρωσης χρέους το 2010 και το 2011.

Αλλά όλα αυτά, η αληθινή ιστορία, έχουν ίσως δευτερεύουσα σημασία σε σχέση με την άρνηση του πολιτικού συστήματος να κοιτάξει τον καθρέφτη. Κάθε πλευρά έχει διαλέξει ένα παραμύθι για το πώς φτάσαμε ως εδώ και αυτό εμπορεύεται στο εκλογικό παζάρι. Κανείς δεν έχει διάθεση αυτοκριτικής, κανένα κόμμα δεν αναλαμβάνει τις ευθύνες που του αναλογούν και κανένας από τους πρωταγωνιστές της πορείας προς τη χρεοκοπία δεν χαμηλώνει το βλέμμα, αλλά δείχνει τον απέναντι και τον δίπλα ως περισσότερο υπαίτιο.

Το πιο φοβερό είναι ότι πίσω από τη διάθεση μετάθεσης των ευθυνών υπάρχει το πάθος για τη συντήρηση των δομών λειτουργίας του κράτους και της δημόσιας σφαίρας ως έχουν, να μείνουν όλα όπως ήταν έστω και με μικρότερες δημοσιονομικές δυνατότητες. Αρκεί να μοιράζεται το πλεόνασμα πελατειακά και οι καλές θέσεις στη διοίκηση μεταξύ φίλων. Με αυτή την έννοια ο Γ. Παπαθανασίου δεν θα έπρεπε να τοποθετηθεί στα ΕΛΠΕ αλλά ξανά στο υπουργείο Οικονομικών. Γιατί όχι;