Δυο γεγονότα ξεχώρισαν στην εσωτερική σκηνή την εβδομάδα που μας πέρασε. Το πρώτο ήταν η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Θυμίζω πως οι τοποθετήσεις των ξένων funds που συμμετείχαν στις αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου έγιναν με υπολογισμό κάποιας χαμηλότατης τιμής ανά μετοχή, τιμή που τέθηκε με τα κριτήρια των επενδυτών και οδήγησε την ήδη χαμηλότατη χρηματιστηριακή αξία των τραπεζών σε ουσιαστική εξαΰλωση. Φτάσαμε δηλαδή στο αστείο σημείο να μπορεί κανείς να αγοράσει ολόκληρη την Πειραιώς καταβάλλοντας την αξία ενός μεγάλου ακινήτου, σαν ένα από τα πολλά που διαθέτει ως εμπράγματες εγγυήσεις το εν λόγω χρηματοπιστωτικό ίδρυμα. Και το φιάσκο αυτό οφείλεται κυρίως στην συνεχή ανικανότητα της κυβέρνησης, η οποία πρώτα εξουθένωσε την ήδη ταλαιπωρημένες τράπεζες μέσω των κάπιταλ κοντρόλς, και κατόπιν καθυστέρησε αδικαιολόγητα την ΑΜΚ. Έτσι, η προοπτική να πάσχουν οι τράπεζες από έλλειψη ιδίων κεφαλαίων στο τέλος του έτους, προοπτική που συνεπαγόταν σχεδόν βέβαιο κούρεμα καταθέσεων, ώθησε την κυβέρνηση σε μια βιαστική διαδικασία, η οποία κατέστησε τους ξένους επενδυτές (κι όσους κρύβονται πίσω τους) απόλυτους κυρίαρχους του παιχνιδιού. Το κόστος του δημοσίου εξαιτίας αυτής της κυβερνητικής αβελτηρίας? 40 δις επενδεδυμένα ευρουλάκια του ΤΧΣ όλα κι όλα, ψίχουλα. 40 δις που θα μπορούσαν να πάνε στην αποπληρωμή του χρέους και που τώρα θα πρέπει να καταβληθούν από τους έλληνες φορολογουμένους. Μιλάμε για 4.000 € περίπου ανά κάτοικο, 16.000 ανά τετραμελή οικογένεια.
Μια τέτοια επιβάρυνση θα έπρεπε φυσιολογικά να κάνει τους πολίτες έξαλλους, όμως οι αντιδράσεις τους φάνηκαν μόνο στον χώρο των σόσιαλ μήντια, κι εκεί υποτονικές και λίγες. Είναι γνωστή η ασχετοσύνη των ελλήνων γύρω από την λειτουργία της πραγματικής οικονομίας. Αν συνδυάσει κανείς αυτή την πραγματικότητα με το γεγονός πως οι περισσότεροι γύρω μας δεν συνειδητοποιούν ότι μέσω έμμεσων φόρων (ασφαλιστικές εισφορές, ΦΠΑ, φόροι καυσίμων, δημοτικά τέλη κλπ) καταβάλλουν καθημερινά το 50% του εισοδήματος τους στο κράτος, η παθητικότητα των πολιτών είναι μάλλον αναμενόμενη. Και ας μην ξεχνούμε κι αυτούς που ακόμη προσβλέπουν σε μια σεισάχθεια δανείων, όπως και όσους μισούν τις τράπεζες για τα βάσανα τους λόγω οικονομικής δυσπραγίας. Όλα τα παραπάνω θα μπορούσαν να αιτιολογήσουν-όχι να δικαιολογήσουν- την γενικευμένη αδιαφορία της κοινής γνώμης έναντι αυτής της τόσο θεαματικής σπατάλης κρατικού χρήματος-στο κάτω κάτω της γραφής στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια τα δις αναφέρονται στον δημόσιο διάλογο λες κι είναι κοχύλια-όμως δεν υπάρχει κανείς άλλος να αναδείξει αυτή την τεράστια εθνική ζημία? Δεν υπάρχει κάποια μεγάλη πολιτική δύναμη ικανή να φανερώσει στους πολίτες το σημαντικό νέο κόστος που άδικα έχουν επωμιστεί? Δεν είναι αυτή μια βασική υποχρέωση της αξιωματικής αντιπολίτευσης?
Έτσι φτάνουμε στο δεύτερο μεγάλο γεγονός αυτής της εβδομάδας. Στις 22 Σεπτεμβρίου η ΝΔ διασύρθηκε στα μάτια όλων των ελλήνων. Ένα τεχνικό σφάλμα (?) ματαίωσε τις εσωκομματικές εκλογές και την οδήγησε σε άγρια εσωτερική σύγκρουση. Ο μετά βίας συγκεκαλυμμένος οικογενειακός πόλεμος βγήκε στη επιφάνεια κι οι πολίτες έμειναν να αναρωτιούνται όχι μόνο για την διοικητική επάρκεια μιας παράταξης που ευαγγελίζεται μια μεταρρυθμισμένη Ελλάδα, μα ακόμη και για την στοιχειώδη δυνατότητα των προβεβλημένων μελών της να συνυπάρξουν και να οδηγήσουν το κόμμα τους στη νίκη και στην διακυβέρνηση. Εδώ και μήνες τα περισσότερα στελέχη ζουν στον εσωκομματικό κόσμο τους αντί να κάνουν το καθήκον τους έναντι των ψηφοφόρων τους και της χώρας, δηλαδή να υπερασπίζονται τα συμφέροντα όλων έναντι ενός αδηφάγου και ανεύθυνου κομματικοποιημένου κράτους. Οι πρωτοκλασάτοι νεοδημοκράτες τρώγονται μεταξύ τους προσδοκώντας προσωπικά οφέλη από την επόμενη μέρα και αδιαφορούν μπροστά στην εγκατάσταση ενός κομματικού καθεστώτος «ημέτερων». Ενός καθεστώτος που έχει απροκάλυπτα βαλθεί να ελέγξει την παιδεία κάθε βαθμίδας, την διευθυντική ιεραρχία, τις τραπεζικές χρηματοδοτήσεις, τους ΟΤΑ, τα ΜΜΕ μεγάλης επιρροής. Ενός καθεστώτος που ήδη προχωρά σε ειδικές σχέσεις με επιλεγμένους επιχειρηματίες, διαιωνίζοντας παλιά προνόμια τους και προσφέροντας τους νέα. Ενός καθεστώτος που παρουσιάζει περονικά χαρακτηριστικά, συνδυάζοντας σοσιαλιστική οικονομική ρητορική με εθνικισμό και άκρατη λαϊκιστική υποκρισία. Ενός υπό εγκαθίδρυση καθεστώτος που έχει ήδη ολοφάνερα προσεταιριστεί την ηγεσία της Εκκλησίας και τον ανώτατο πολιτειακό άρχοντα. Ασήμαντα θέματα όλα αυτά για τους νεοδημοκράτες. Αυτό που τους απασχολεί είναι το αν το κόμμα τους θα μείνει στα χέρια των παλιών, αν θα μείνει «λαϊκό» ή αν θα εκτραπεί προς τον επάρατο φιλελευθερισμό, αν θα στραφεί προς το Κέντρο ή αν θα απευθυνθεί στους παραστρατημένους της ακροδεξιάς.
Αυτή την στιγμή έχει καταστεί αναμφισβήτητη η αποξένωση της ΝΔ από την παραδοσιακή ταξική της βάση. Η ΕΡΕ του Κωνσταντίνου Καραμανλή, ως πρώιμη μορφή κεντροδεξιάς, συγκέντρωσε τους συντηρητικούς μεσοαστούς του ιδιωτικού τομέα, μικρού και μεγαλύτερου εισοδήματος, αγρότες, ελεύθερους επαγγελματίες, βιοτέχνες, εμπόρους, ιδιοκτήτες και μικροκεφαλαιούχους, και αυτό ίσχυσε και για τη ΝΔ του ίδιου ιδρυτή. Όμως ο θρίαμβος του ΠΑΣΟΚ το ’81 την μετάλλαξε: αντί να επιμείνει στις αρχές του μικρού κράτους, της συνετής διαχείρισης, της δημόσιας ασφάλειας και της ενθάρρυνσης των επενδύσεων, κατέστη μια κυνική μηχανή ψηφοθηρίας, που έκτοτε λειτουργεί αποκλειστικά με γνώμονα τα στενά συμφέροντα των δικών της κρατικοδίαιτων «πελατών». Σταδιακά έχασε τον ταξικό της προσανατολισμό, εγκατέλειψε τον ιδεολογικό αγώνα, επέτρεψε να κυριαρχήσει ο σημερινός μεταμοντέρνος αχταρμάς. Οι γαλάζιοι πίστεψαν πως μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου οι υποχρεώσεις τους είχαν τελειώσει και πως το μόνο καθήκον τους θα ήταν να αναμένουν, ή ακόμη και να επιταχύνουν , την αναπόφευκτη εναλλαγή στην εξουσία με το πράσινο αντίπαλο δέος. Η κρίση θα έπρεπε να είχε διαψεύσει ολοκληρωτικά αυτές τις αυταπάτες τους, όμως τα τελευταία γεγονότα μας θυμίζουν πως οι κακές συνήθειες κόβονται δύσκολα.
Τουλάχιστον το 20 % των πολιτών νοιώθουν πολιτικά άστεγοι. Είναι οι ίδιοι πολίτες που κάποτε πίστεψαν στον γέρο Καραμανλή, στον Σημίτη, και λιγότεροι στον Κωστάκη και στον Γιωργάκη. Ποτάμι, ΔΗΞΑ, Δράση αδυνατούν να τους προσελκύσουν, για διαφορετικούς λόγους. Ποιος ξέρει, ίσως τελικά να τους μαζέψει το νέο καθεστώς του Τσίπρα, εφαρμόζοντας τις αναβαλλόμενες παραγωγικές προβλέψεις του Μνημονίου και ρυθμίζοντας ευνοϊκά τα δεκάδες χιλιάδες μικρά στεγαστικά και επιχειρηματικά δάνεια. Άλλωστε, η τραπεζική ανακεφαλαιοποίηση αυτής της εβδομάδας του δίνει πολλές τέτοιες δυνατότητες….