Εχουμε εισέλθει σε μια πολύ μεγάλη περιπέτεια από την οποία κανείς δεν μπορεί να μας πει αν και πότε θα βγούμε. Εύχομαι η ζημιά για την οικονομία αλλά και την ευημερία του μέσου πολίτη να είναι περιορισμένη. Και αφήνω κατά μέρος άλλες ανησυχίες.
Τι δείχνουν τα πράγματα τώρα. Ας είμαστε ρεαλιστές. Η σημερινή κυβέρνηση μοιάζει, μετά το Eurogroup της Παρασκευής, ότι μπορεί να πάρει ένα deal που θα είναι ελαφρώς καλύτερο από αυτό που θα έπαιρνε ο κ. Σαμαράς αν δεν άλλαζε ρότα μετά τις ευρωεκλογές. Χαμηλότερο στόχο για το πρωτογενές πλεόνασμα. Τίποτα περισσότερο. Ο ελληνικός «τσαμπουκάς» προσέκρουσε στην ωμή πραγματικότητα: τα άδεια ταμεία, την απόλυτη εξάρτηση των τραπεζών και της οικονομίας από την ΕΚΤ. Ο κ. Τσίπρας θα πρέπει να υλοποιήσει το 70% του Μνημονίου και αφού ελεγχθεί η επίτευξη των στόχων από τους «θεσμούς» θα πάρει χαμηλότερους στόχους για πρωτογενή πλεονάσματα και ελάφρυνση του χρέους.
Μπορεί να το κάνει αυτό; Πρώτο πρόβλημα οι εσωκομματικοί του συσχετισμοί. Δεύτερο πρόβλημα, το γεγονός ότι ούτε ο ίδιος πιστεύει πραγματικά στις ιδιωτικοποιήσεις και τις άλλες μεταρρυθμίσεις που πρέπει να διατηρήσει ή να πραγματοποιήσει. Και τρίτο, ίσως και βασικότερο πρόβλημα, το γεγονός ότι οι μήνες που χάνονται λόγω της πολιτικής αβεβαιότητας κοστίζουν πάρα πολύ ακριβά. Και από πλευράς εσόδων που δημιουργούν μεγάλη τρύπα και από πλευράς ξένων και ντόπιων επενδύσεων που ακυρώνονται ή βρίσκονται στον αέρα. Ο κ. Τσίπρας θα έχει, με άλλα λόγια, να πιάσει στόχους στους οποίους δεν πιστεύει ο ίδιος και βεβαίως το κόμμα του μέσα σε ελάχιστο διάστημα και με τους Ευρωπαίους να τον κοιτάνε με μεγάλη καχυποψία. Ομως, άλλος τρόπος για να μείνει η Ελλάδα στην Ευρωζώνη δεν υπάρχει. Τα όνειρα περί μεγάλης πολιτικής συμφωνίας που θα λάβει υπ’ όψη της τη γεωπολιτική σημασία της χώρας κ.λπ. δεν ανταποκρίνονται σήμερα στην πραγματικότητα.
Αρχίζουν κάποιοι να ψιθυρίζουν πως «η δραχμή δεν είναι κακή επιλογή» ή «ε, υπάρχει και το διπλό νόμισμα». Μπορεί να ξέρουν παραπάνω οικονομικά από όλους τους υπόλοιπους, θα μου επιτραπεί όμως να διαπιστώσω κάτι που γίνεται όλο και πιο καθαρό. Ισως να έχουμε πολιτικούς που να ταιριάζουν περισσότερο στη δραχμή και λιγότερο στο ευρώ, αλλά σίγουρα δεν διαθέτουμε πολιτικούς με το ανάστημα και τον επαγγελματισμό που απαιτεί η ιστορική απόφαση και η φοβερά επικίνδυνη μετάβαση στη δραχμή. Για να πας στη δραχμή θέλεις δημοσιονομική μαεστρία και πειθαρχία και πλήρη εξυγίανση και ανασυγκρότηση της παραγωγικής βάσης. Βλέπετε πουθενά τις προσωπικότητες που ξέρουν ή μπορούν να τολμήσουν κάτι τέτοιο;
Είναι πολύ κρίμα, είναι απελπιστικό ότι φτάσαμε στο σημερινό αδιέξοδο. Μεγάλη η ευθύνη του κ. Σαμαρά, ο οποίος κράτησε τη χώρα όρθια έως τις ευρωεκλογές και μετά εγκατέλειψε κάθε προσπάθεια παραδιδόμενος στις δυνάμεις του λαϊκισμού που ποτέ δεν έπαψαν να δίνουν μάχες μέσα στη Ν.Δ. και το ίδιο το Μαξίμου. Αν είχε ακολουθήσει τη συνταγή Στουρνάρα και έκανε ό,τι απαιτούσαν οι συνθήκες είναι εξαιρετικά πιθανό ότι θα είχε πάρει αυτά που επιδιώκει τώρα ο κ. Τσίπρας. Θα έχανε τις εκλογές, αλλά θα είχε παραδώσει μία χώρα σε απάνεμο λιμάνι. Δυστυχώς λύγισε και άργησε. Ο κ. Τσίπρας πάλι βιάστηκε. Αν δεν επέμενε τόσο πολύ να ρίξει την κυβέρνηση Σαμαρά θα κέρδιζε σίγουρα τις εκλογές, όποτε και αν γίνονταν, και με μεγαλύτερο ίσως ποσοστό. Η χώρα θα είχε μπει σε θετικό ρυθμό ανάπτυξης, ο κ. Σαμαράς θα είχε κάνει τη «βρώμικη» δουλειά ψηφίζοντας τα δύσκολα μέτρα και θα είχαμε περάσει τον κάβο του 2015 με τις ιδιαίτερα μεγάλες δόσεις αποπληρωμής χρέους. Να το πούμε αλλιώς; Αν ο κ. Τσίπρας περίμενε μερικούς μήνες και πήγαινε στο Μαξίμου το φθινόπωρο θα μπορούσε να κάνει περίπου ό,τι θέλει χωρίς να θέτει τη χώρα σε μεγάλο κίνδυνο. Ο ίδιος βιάστηκε, ο κ. Σαμαράς άργησε και οι εταίροι/δανειστές έκαναν ό,τι μπορούσαν για να φτάσουμε εδώ που είμαστε σήμερα. Τώρα να δούμε πώς θα ξεμπλέξουμε… Γινόμαστε γραφικοί, αλλά το λέμε και θα το ξαναπούμε μόνο από αγωνία για τη χώρα: χωρίς κυβέρνηση εθνικής συνεννόησης με τη συμμετοχή των καλύτερων που διαθέτει σήμερα η Ελλάδα η παρτίδα δεν θα σωθεί.