Ανάποδα στο Ποτάμι

Κώστας Καρακώτιας 30 Δεκ 2014

Εάν θέλει κάποιος κάτι πολύ, όλο το σύμπαν συνωμοτεί για να το πετύχει, λέει σ’ ένα πασίγνωστο απόφθεγμά του ο Πάουλο Κοέλιο, ο πλέον εμβληματικός εκπρόσωπος της new age λογοτεχνίας και φιλοσοφίας. Οι απλοϊκές και θολές αντιλήψεις που διακρίνονται στο απόφθεγμα αυτό, φαίνεται όμως ότι εισχωρούν πλέον και στην εγχώρια πολιτική σκηνή. Ενας από τους αγωγούς τους είναι το Ποτάμι. Ο δημιουργός του Σταύρος Θεοδωράκης επικαλείται συνεχώς μια άλλη συνωμοσία, τη «συνωμοσία του καλού», για να συγκροτηθεί η πολιτική της εξόδου από την τρέχουσα κρίση. Ετσι, ως δια μαγείας ή μάλλον με την ώθηση του εσωτερικού κόσμου των ανθρώπων, θα διαμορφωθεί και θα ασκηθεί μια πολιτική πάνω από κοινωνικές αντιθέσεις και πάσης φύσεως οικονομικά και συντεχνιακά συμφέροντα.

Αρκεί η επίκληση της βούλησης του καλού για να αλλάξουν τα πράγματα στη χώρα, χωρίς συγκρούσεις με συγκεκριμένες κοινωνικές και οικονομικές δομές και παγιωμένες νοοτροπίες. Τόσο απλά αλλά και τόσο απλοϊκά. Τα εξόχως αυτά μη πολιτικά, αφού συναντήθηκαν αρχικά με την αντιπολιτική οργή των υποτίθεται πιο «ψαγμένων» πολιτισμικά, προσέλκυσαν επιπλέον και πολλούς φιλελεύθερους, νεοφιλελεύθερους και αρκετούς τεχνοκράτες… Μετά δε τη σχετικά καλή του παρουσία στις ευρωεκλογές και τη δημοσκοπική του αντοχή, το Ποτάμι έγινε πόλος έλξης και για πολλούς περιπλανώμενους «παράγοντες» της Κεντροαριστεράς. Περιέργως όλοι αυτοί δεν βλέπουν κανένα πρόβλημα στη μετατόπισή τους σε ένα κόμμα που αρνείται να αυτοπροσδιοριστεί πολιτικά, καθώς και στην συνύπαρξή τους με κάθε είδους νεοφιλελεύθερους και υποτιθέμενους ουδέτερους τεχνοκράτες.

Οι εύκολες αυτές μετατοπίσεις αναδεικνύουν βέβαια την ελαφρότητα με την οποία διεξάγεται η συζήτηση για την Κεντροαριστερά και τη σοσιαλδημοκρατία στην Ελλάδα. Πρόσωπα και ομάδες συζητούν, διαλέγονται ή συγκρούονται για τη σοσιαλδημοκρατία χωρίς κοινωνική αναφορά, χωρίς σύνδεση με τον κόσμο της εργασίας αλλά και της ανεργίας της σημερινής κρίσης. Χωρίς τις κοινωνικές αυτές αναφορές και διασυνδέσεις είναι μοιραίο η εγχώρια Κεντροαριστερά να αναζητείται διαρκώς και να παραμένει ανεύρετη. Η πολιτική όμως, όπως και η φύση, απεχθάνεται το κενό. Το Ποτάμι με τα new age συνθήματά του, την εμφάνιση χιλιοειπωμένων ιδεών ως μοντέρνων, την εκμετάλλευση της αντιπολιτικής προδιάθεσης του κόσμου, την κατασκευή και υπερπροβολή της αντίθεσης άφθαρτων νέων – φθαρμένων παλαιών, τη με όρους marketing παρουσίαση των αφελών δραστηριοτήτων του και τον μοδάτο φιλελεύθερο κοινωνικό του λόγο, παράγει μια ιδιόμορφη μεταμοντέρνα λαϊκίστικη πολιτική και διεκδικεί τον χώρο ανάμεσα στην παραδοσιακή Δεξιά και την ακραία δημαγωγική Αριστερά. Για όσο καιρό βέβαια η κοινωνική Κεντροαριστερά αδυνατεί να συγκροτηθεί πολιτικά.