Δυο υπήρξαν τα πολιτικά γεγονότα που μέσα στον Αύγουστο απασχόλησαν την επικαιρότητα και προκάλεσαν πολλές και ποικίλες αντιδράσεις.
– Το άρθρο – ποταμός του Κώστα Λαλιώτη αφιέρωμα στον Ανδρέα Παπανδρέου
– Η πρόθεση του Δημάρχου Αθηναίων Γιώργου Καμίνη να διεκδικήσει την ηγεσία του νέου φορέα της κεντροαριστεράς, έστω κι αν δεν την έχει ανακοινώσει ακόμη επισήμως.
Οσο κι αν τα δυο αυτά γεγονότα δεν συνδέοντα άμεσα μεταξύ τους, εν τούτοις οι αντιδράσεις που προκάλεσαν και τα σχόλια που συγκέντρωσαν τα ήθελαν να συνδέονται.
Κατ’ αρχάς, είναι σαφές ότι το άρθρο Λαλιώτη γράφτηκε πολύ πριν προκύψει καν θέμα Καμίνη. Τόσο ο όγκος του άρθρου με τα «ντοκουμέντα» που το συνοδεύουν, όσο και το περιεχόμενο του βεβαιώνουν ότι το άρθρο άρχισε να γράφεται πριν από μήνες.
Εκείνο όμως που προσδίδει και στα δυο γεγονότα ένα επιπρόσθετο ενδιαφέρον είναι η χρονική σύμπτωση, καθώς και τα δυο είδαν το φως της δημοσιότητας ταυτόχρονα, την περασμένη Παρασκευή.
Ωστόσο, το γεγονός ότι ο Κώστας Λαλιώτης δεν είχε κατά νου την πιθανότητα εμπλοκής του Δημάρχου Αθηναίων στις διαδικασίες συγκρότησης του νέου φορέα, δεν τον απαλλάσσει και από την κριτική ότι δεν του ήρθε έτσι ξαφνικά, μέσα στον Αύγουστο, να υπερασπιστεί τη μνήμη και το ιστορικό έργο του ιδρυτή του ΠΑΣΟΚ! Αν κάτι χαρακτηρίζει τον Κώστα Λαλιώτη, είναι ότι δεν είναι παρορμητικός. Είναι μεθοδικός, δεν αφήνει τίποτα στην τύχη, δεν πρόκειται να βγει και να μιλήσει δημόσια χωρίς στοιχεία, τα οποία συγκεντρώνει, ενημερώνει, χρόνια τώρα!
Είναι απολύτως βέβαιο, για μένα τουλάχιστον, ότι με αυτή του την παρέμβαση το ιστορικό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ δεν ήθελε απλώς να απαντήσει στα «αρνητικά στερεότυπα, τα οποία είχαν και έχουν ως αιχμή το ΠΑΣΟΚ και τον Ανδρέα Παπανδρέου και εμφανή στόχο τον ιστορικό στιγματισμό τους, την πολιτική και ηθική απαξίωση τους» και, όπως προσθέτει στον πρόλογο του άρθρου του, «με τεκμηριωμένα στοιχεία, με επιχειρήματα και αλήθειες, να πάρει ο Ανδρέας Παπανδρέου όπως πάντα μια ‘’γλυκιά εκδίκηση’’ μέσα από την αλήθεια των λόγων και των έργων του»!
Αυτή ασφαλώς είναι η εμφανής πλευρά της παρέμβασης του Κώστα Λαλιώτη, αλλά όπως συμβαίνει σε όλα τα πράγματα, υπάρχει και η αθέατη πλευρά, «η σκοτεινή πλευρά της σελήνης», που είναι, ότι με αυτό το άρθρο-ποταμό και τα «ντοκουμέντα» που επικαλείται το ιστορικό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ επιχειρεί να παρέμβει και στις τρέχουσες πολιτικές εξελίξεις και διεργασίες.
Είπα λίγο πιο πάνω, ότι δεν του ήρθε έτσι ξαφνικά του Λαλιώτη, μέσα στον Αύγουστο, να υπερασπιστεί το έργο και τη μνήμη του Ανδρέα Παπανδρέου.
Κατ’ αρχάς, φέτος συμπληρώθηκαν 21 χρόνια από το θάνατο του ιδρυτή του ΠΑΣΟΚ και τα 21 χρόνια δεν μπορεί κανείς να πει ότι αποτελούν ένα ορόσημο που θα επέβαλλε μια «ολιστικού τύπου» παρέμβαση, όπως π. χ. θα ήταν τα 20 χρόνια, που είναι και στρογγυλός αριθμός, και τα οποία όμως πέρασαν με τις συνήθεις επετειακού τύπου δημοσιογραφικές αναφορές, χωρίς ιστορικές αποκαλύψεις και αποκαταστάσεις.
Δεύτερο, τα «ντοκουμέντα» που παρουσιάζει έτσι θορυβωδώς ο Λαλιώτης, δεν αποτελούν κάτι καινούργιο. Ακόμη και η περιβόητη «απόρρητη έκθεση Αβέρωφ» για την κατάσταση της οικονομίας που «κληρονόμησε» το ΠΑΣΟΚ από τη Νέα Δημοκρατία, δεν αποκαλύπτεται σήμερα για πρώτη φορά, έτσι ώστε να δικαιολογείται ο θόρυβος.
Πρόκειται για κείμενο που είδε το φως της δημοσιότητας πριν από 36 χρόνια, (ούτε κι εδώ έχουμε στρογγυλό αριθμό, π. χ. 30, 35, 40…) μόλις ένα μήνα πριν από τις εκλογές της 18ης Οκτωβρίου 1981, καθώς δημοσιεύθηκε στις 14,15 και 16 Σεπτεμβρίου του 1981 στην εφημερίδα ‘’Εγνατία’’ και αναδημοσιεύθηκε από τις περισσότερες εφημερίδες της εποχής, προκαλώντας, όπως είναι φυσικό έντονη αντιπαράθεση κυρίως μεταξύ ΠΑΣΟΚ και ΝΔ, καθώς σ’ αυτή την «έκθεση» που παρέδωσε στον πρωθυπουργό Γεώργιο Ράλλη τον Ιούλιο του 1981, ο Ευάγγελος Αβέρωφ, αντιπρόεδρος τότε της κυβέρνησης υπεύθυνος για την Οικονομία, διατυπώνει «πάρα πολύ ανησυχητικά συμπεράσματα για την πορεία της οικονομίας μας», όπως σημειώνει στον πρόλογο κιόλας της «έκθεσης» του.
Το ότι το ΠΑΣΟΚ ανέλαβε το 1981 την κυβέρνηση με την οικονομία να βρίσκεται σε άσχημη κατάσταση, είναι η μια πλευρά του προβλήματος. Η άλλη είναι τι συνέβη στο μεταξύ, τι μεσολάβησε σ’ αυτά τα 36 χρόνια που πέρασαν από την εποχή της «έκθεσης Αβέρωφ» έως σήμερα.
Και από αυτά τα 36 χρόνια, τα 21 είχαμε κυβερνήσεις καθαρά ΠΑΣΟΚ (Ανδρέα Παπανδρέου – Κώστα Σημίτη – Γιώργου Παπανδρέου) συν περίπου άλλα 4 χρόνια στα οποία μετείχε σε κυβερνήσεις συνεργασίας: Ζολώτα, Νοέμβριο 1989 – Απρίλιο 1990, Παπαδήμου, Νοέμβριο 2011 – Μάιο 2012 και Σαμαρά, Ιούνιο 2012 – Ιανουάριο 2015.
Εχουμε δηλαδή συνολικά 25 χρόνια, κατά τα οποία επί 21 την αποκλειστική ευθύνη για την πορεία της χώρας και βέβαια της οικονομίας την είχε το ΠΑΣΟΚ και τα άλλα 4 ήταν, ας πούμε, συνυπεύθυνο!
Και φυσικά γι’ αυτή την 25ετία ο Κώστας Λαλιώτης δεν λέει τίποτα στο άρθρο – ποταμό που δημοσίευσε στο thecaller.gr, παρ’ όλο που ο φιλόδοξος τίτλος του: «Ανδρέας Παπανδρέου – Ενας Ηγέτης από το Μέλλον» (!) άφηνε ανοιχτό το ενδεχόμενο οι «αποκαλύψεις Λαλιώτη» να φθάνουν ως τις μέρες μας!
Αλλά ακριβώς αυτό, το τι συμβαίνει δηλαδή στις μέρες μας, είναι «η αθέατη πλευρά της σελήνης», που λέγαμε προηγουμένως!
Η μόνη προσωπική αναφορά που υπάρχει στο άρθρο, είναι για τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, ο οποίος κατά την περίοδο της έκθεσης Αβέρωφ ήταν υπουργός Εξωτερικών στην κυβέρνηση Ράλλη, ενώ πριν, από τον Μάιο 1978 έως τον Μάιο 1980, ήταν υπουργός Συντονισμού στην κυβέρνηση Κωνσταντίνου Καραμανλή.
Κυρίως όμως ο Κ. Μητσοτάκης κατηγορείται διότι ως πρωθυπουργός «μόνο για τα χρόνια 1989, 1990, 1991, 1992, 1993 διόριζε με φαύλες, παράτυπες και αναξιοκρατικές διαδικασίες κάθε χρόνο δεκάδες χιλιάδες ημέτερους – κολλητούς»!
Εδώ, ας παραβλέψουμε το κόλπο με την παράθεση των χρόνων, που ανεβάζει το συνολικό χρόνο της πρωθυπουργίας του Κ. Μητσοτάκη σε 5 χρόνια (!), προσπερνώντας έτσι τους 10 μήνες της συγκυβέρνησης ΝΔ – Συνασπισμού (Ιούνιος – Νοέμβριος 1989) και ΝΔ – ΠΑΣΟΚ – Συνασπισμού (Νοέμβριος 1989 – Απρίλιος 1990) κι ας σημειώσουμε ότι οι διορισμοί με τις διαδικασίες όπως τις περιγράφει ο Λαλιώτης, περιορίζονται στην περίοδο Κ. Μητσοτάκη και δεν επεκτείνονται και στην περίοδο 2004 – 2009, επί πρωθυπουργίας Κώστα Καραμανλή, με βασικό υπουργό επί των προσλήψεων (Δημόσιας Διοίκησης και Εσωτερικών) τον σημερινό Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Προκόπη Παυλόπουλο!
Πλην του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, ο Κ. Λαλιώτης δεν κάνει καμία αναφορά σε άλλο πολιτικό της Ν. Δ., κάνοντας έτσι προφανές ότι αυτός είναι και ο στόχος του, να αναζωπυρώσει όχι απλώς τα διαχρονικά αντιδεξιά, αλλά κυρίως τα κλασικά αντιμητσοτακικά αντανακλαστικά, μιας κι ένας Μητσοτάκης, ο Κυριάκος, είναι που διεκδικεί πλέον την άνοδό του στην εξουσία!
Είναι αυτό που λένε, «τα λέει στη νύφη για να τα ακούει η πεθερά»!
Και βέβαια, ο Κ. Λαλιώτης δεν λέει πουθενά στο άρθρο του το κλασικό «ο λαός δεν ξεχνά τι σημαίνει δεξιά». Εδωσε όμως την πάσα στην Εφημερίδα των Συντακτών, να παρουσιάσει το άρθρο του ως βασικό θέμα την περασμένη Δευτέρα, με τον εύγλωττο τίτλο: «Ο Λαλιώτης δεν ξεχνά, τι σημαίνει δεξιά»!
Ο σκοπός – για να μη γράψω «αποστολή», που μου φαίνεται και πιο ακριβές… – επετεύχθη, λοιπόν!
Με το άρθρο του ο Κ. Λαλιώτης, δεν ανατρέχει απλώς στο παρελθόν για να δικαιώσει «την αλήθεια των λόγων και των έργων» του Ανδρέα Παπανδρέου, αλλά πραγματοποιεί μια άμεση παρέμβαση στις τρέχουσες πολιτικές εξελίξεις, καθώς την ώρα που οι διεργασίες για τη συγκρότηση του νέου, ενιαίου φορέα της κεντροαριστεράς δείχνουν να παίρνουν το δρόμο τους, αυτός υπενθυμίζει στον κόσμο του ΠΑΣΟΚ, ποιες είναι οι «ρίζες» τους, ξαναχαράζει, με άλλα λόγια, τις διαχωριστικές γραμμές με τη δεξιά, γενικώς, αλλά και τη νεοφιλελεύθερη εκδοχή της, την «Μητσοτακική» πλέον.
Ο Κώστας Λαλιώτης είναι αρκετά έξυπνος ώστε να μη χρεωθεί άμεσα ότι επιθυμεί συνεργασία του ΠΑΣΟΚ ή του φορέα που θα το διαδεχθεί (;), αντικαταστήσει (;) με τον Σύριζα που βρίσκεται σε κατάρρευση.
Την ώρα που κορυφώνεται η συζήτηση όχι μόνο για τη μορφή που θα έχει ο νέος φορέας, αλλά και για το πού τοποθετείται στο πολιτικό φάσμα, ο Λαλιώτης έρχεται να θυμίσει τις αντιδεξιές, αντιμητσοτκικές καταβολές, τους αγώνες, τα σύμβολα, τον ιστορικό ηγέτη, όλα όσα εν τέλει υποτίθεται ότι διαφοροποιούν το ΠΑΣΟΚ και τον κόσμο του από ένα «πολιτικό πλήθος» που έρχεται τώρα να καταγραφεί μαζί με αυτό ως η νέα πολιτική δύναμη στον χώρο που αφήνει κενό ο νέος διπολισμός Νέας Δημοκρατίας – Σύριζα και που από μόνες τους οι δυνάμεις του ΠΑΣΟΚ δεν επαρκούν για να τον καλύψουν.
Δεν ξέρω πως θα τοποθετηθεί ο Κώστας Λαλιώτης την κρίσιμη στιγμή των τελικών αποφάσεων για τη συγκρότηση του νέου φορέα. Θεωρώ ότι δεν θα πάρει εμφανείς αποστάσεις, αλλά θα είναι εκεί για «να θυμίζει την ιστορία», να βάζει τις καθοριστικές διαχωριστικές γραμμές, που ήδη, με την εμφάνιση του Γιώργου Καμίνη ως διεκδικητή της ηγεσίας του νέου φορέα, άρχισαν να βάζουν διάφοροι περί την Φώφη Γεννηματά «κύκλοι», «συνεργάτες» και τέτοιοι…
Σχολιάζοντας αυτοί οι «κύκλοι» την πιθανή συμμετοχή του Καμίνη στις εκλογές για την ανάδειξη της ηγεσίας του νέου φορέα, έσπευδαν, πριν καν ανακοινώσει ο ίδιος τις προθέσεις και τις θέσεις του, να βάλουν τις πρώτες «διαχωριστικές γραμμές»:
Η Φώφη Γεννηματά, έλεγαν οι «κύκλοι», έχει κάνει σαφές, ότι «ενδιαφέρεται για ένα νέο φορέα της κεντροαριστεράς, ενώ ο Γ. Καμίνης, ως γνωστόν (;) τοποθετείται (πώς; Από ποιους;) στον κεντρώο χώρο»!!!
Αλλά και από την άλλη πλευρά, τη φιλελεύθερη δεξιά, η πρόθεση του Καμίνη να διεκδικήσει ένα νέο ρόλο στην κεντρική πολιτική σκηνή, προκάλεσε αντιδράσεις, που δεν θα της έλεγες και πολύ «φιλελεύθερες».
Πέραν μιας αρθρογραφίας σε διάφορες ιστοσελίδες που άρχισε να κάνει την εμφάνιση της με στόχο την αμφισβήτηση της θητείας του Γ. Καμίνη στον Δήμο της Αθήνας, η «Καθημερινή» της περασμένης Τρίτης έσπευσε να τον αμφισβητήσει ανοιχτά στο κύριο άρθρο της, γράφοντας μεταξύ άλλων:
«…Καλό θα ήταν, συνεπώς, πριν διεκδικήσει ρόλο στην κεντρική πολιτική σκηνή, να αποδείξει έμπρακτα ότι μπορεί να διοικήσει. Τα προβλήματα καθαριότητας, μεταξύ άλλων, είναι μεγάλα και περιμένουν τη λύση τους από τον άνθρωπο που εξέλεξαν οι Αθηναίοι γι’ αυτόν ακριβώς τον σκοπό»!…
Μάλιστα! Πόσο περισσότερο θα μπορούσε να υποτιμήσει κανείς τον Γιώργο Καμίνη και να υποβαθμίσει το έργο που έχει πετύχει τόσο ως Συνήγορος του Πολίτη, όσο και ως Δήμαρχος, ζητώντας του να «αποδείξει έμπρακτα ότι μπορεί να διοικήσει» (!) μαζεύοντας τα σκουπίδια, πράγμα για το οποίο, κατά την καλή εφημερίδα, τον εξέλεξαν οι Αθηναίοι»!!
Τόση ταραχή; Κι ακόμη είναι νωρίς…