Οσο και αν οι μέρες των καλοκαιρινών διακοπών λιγόστεψαν, δεν παύουν να προτείνουν έναν άλλο τρόπο του βίου, έστω και απελπιστικά προσωρινό. Περίοπτη θέση σ? αυτόν τον άλλο τρόπο έχουν τα βιβλία, η ανάγνωση των οποίων ανοίγει πάντα ένα παράθυρο στην αίσθηση του εξωτερικού κόσμου αλλά και στην αναγκαία αυτογνωσία. Η στήλη, χωρίς καμιά καθοδηγητική διάθεση, θυμίζει κάποια βιβλία, ποικίλων ειδών και θεματικών, που υποστηρίζουν αυτό το κοίταγμα πέρα από τον ορίζοντα. Ο κατάλογος βέβαια είναι ανοικτός:
Δυστυχώς ο ναζισμός επανήλθε εκκωφαντικά και έμπρακτα στο προσκήνιο της επικαιρότητας. Η διερεύνηση του φαινομένου είναι επιτακτική ανάγκη για τους δημοκρατικούς πολίτες. Ο συλλογικός τόμος «Ο δεξιός εξτρεμισμός στην Ευρώπη» με επιμέλεια των Ralf Melzer και Sebastian Serafin (μτφ. Ελίζα Παπαδάκη, εκδόσεις Πόλις) με τις αξιόλογες μελέτες που περιέχει είναι ένας έγκυρος χάρτης της ευρωπαϊκής άκρας Δεξιάς. Η εγχώρια περίπτωση αναλύεται από την καθηγήτρια πολιτικής επιστήμης Βασιλική Γεωργιάδου. Ο ναζισμός όμως υπήρξε και ένα τρομακτικό πραγματωμένο καθεστώς, η ύπαρξη του οποίου και τα δεινά που επέφερε απασχολούν ακόμα τους ιστορικούς. Ο τόμος «Το Γ΄ Ράιχ στην εξουσία» είναι ο δεύτερος της μνημειώδους τριλογίας του διάσημου Βρετανού ιστορικού Ρίτσαρντ Εβανς (μτφ. Κώστας Αντύπας, εκδόσεις Αλεξάνδρεια), είχε προηγηθεί ο πρώτος με τον τίτλο «Η έλευση του Γ΄ Ράιχ» (μτφ. Κώστας Αντύπας), στον οποίο εξετάζεται συνολικά η εγκαθίδρυση και η άσκηση της ναζιστικής εξουσίας στη Γερμανία. Τα βιβλία αυτά αξίζουν να διαβαστούν μαζί με τη σύνθεση του Saul Friedlander «Η ναζιστική Γερμανία και οι Εβραίοι» (μτφ. Ηλίας Ιατρού, εκδόσεις Πόλις), ένα από τα πιο σημαντικά έργα της ιστοριογραφίας του Ολοκαυτώματος, όπου ξετυλίγεται με έναν ιδιαίτερο τρόπο η ακραία αντισημιτική φυλετική ρητορική και η εξοντωτική πρακτική των ναζί.
Το τελευταίο διάστημα γίνεται συνεχώς λόγος για τη συγκρότηση και την επικαιρότητα της ελληνικής εκδοχής της σοσιαλδημοκρατίας. Για μια αποσαφήνιση όμως των εννοιών, για τη γνώση του ανάλογου ιστορικού φορτίου της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας και για τις ανάλογες συγκρίσεις είναι εξαιρετικά χρήσιμο το βιβλίο της Σέρι Μπέρμαν «Το πρωτείο της πολιτικής» (μτφ. Ελένη Αστερίου, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης). Στο βιβλίο περιγράφεται η εξέλιξη, όχι μόνο παρελθοντολογικά, της σοσιαδημοκρατικής ιδεολογίας και πρακτικής τον 20ο αιώνα και διερευνάται θετικά η προοπτική τους στον τρέχοντα 21ο. Γύρω από το Μακεδονικό Ζήτημα διαχρονικά κυριάρχησε μια εθνική αφήγηση η οποία συσκότισε και απέκρυψε πολλές πλευρές του. Ο ιστορικός Σπύρος Καράβας στο βιβλίο του «Μυστικά και παραμύθια από την ιστορία της Μακεδονίας» (εκδόσεις Βιβλιόραμα) διερευνά και ανατρέπει πολλά στερεότυπα.