Στην Ευρώπη έχουμε μια ιδιοτελή στάση: θέλουμε να είναι κλειστή η πόρτα μας στους φτωχούς Ρώσους και τους άπορους Κινέζους, αλλά θέλουμε να διευκολύνουμε την είσοδο των πλούσιων Ρώσων και των εύπορων Κινέζων… Η είσοδος των μεν πρέπει να αποτραπεί, διότι δεν ακολουθείται από έξοδο και μένουν στην Ε.Ε. ως παράνομοι μετανάστες. Η είσοδος των δε, πρέπει να διευκολυνθεί, διότι απ΄ αυτούς ποτίζεται η ευρωπαϊκή οικονομία. Ποια είναι η λύση; «Έξυπνα σύνορα», ονομάζεται και αποτελεί καρπό των υπηρεσιών της Επιτροπής.
Στο επίπεδο των κρατών-μελών, μέχρι τώρα, οι προσεγγίσεις είναι γνωστές και τετριμμένες. Στην Ελλάδα, για παράδειγμα, προ δεκαημέρου ολοκληρώθηκε η κατασκευή του φράκτη στον Έβρο που επιδιώκεται να αποτρέψει λαθρομετανάστες να εισχωρούν στην Ελλάδα. Ο φράκτης έχει μήκος 10 χλμ., ύψος 4 μ., αποτελείται από 21 χλμ. συρματόπλεγμα και κόστισε 3.1 εκ. ευρώ. Αυτά τα 10 χλμ., από κοτετσόσυρμα, αποτελούν απάντηση στη λαθρομετανάστευση; Όχι, βέβαια, οι εμπνευστές του, όμως, πιστεύουν ότι μπορούν να περιορίσουν τη λαθρομετανάστευση.
Στη Βρετανία, περιχαρής η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι, χάρη στη σκλήρυνση των μηχανισμών ελέγχου, πέτυχε το χαμηλότερο επίπεδο μετανάστευσης – από 589.000 που ήταν το 2011, έπεσαν -πέρσι- στους 515.000 ανθρώπους… «Μέχρι το 2015, θα έρχονται στη χώρα μας λιγότεροι από 100.000 παράνομους μετανάστες», κόμπασε ο αρμόδιος υπουργός και προσέθεσε πως «θα διαμορφώσουμε ένα επιλεκτικό σύστημα εισαγωγής μεταναστών, που θα εξυπηρετεί το εθνικό μας συμφέρον».
Η «σκλήρυνση των μέτρων ελέγχου», έγινε σε δύο πεδία εφαρμογής: στις σπουδαστικές βίζες και στους λευκούς γάμους. Ειδικότερα, κατά τις πληροφορίες (Monde) οι φοιτητές που αιτούνται θεώρησης -και προέρχονται από χώρες «ρίσκου»- περνούν από συνέντευξη, ενώ με διεξοδικές συνεντεύξεις επίσης ελέγχονται άδειες γάμου Βρετανών, με πολίτες χωρών από τις οποίες προέρχονται μεγάλα κύματα λαθρομετανάστευσης.
Η λαθρομετανάστευση, επομένως, για την Ε.Ε., αποτελεί «κίνδυνο» και συνδέεται με την εγκληματικότητα, την εκδήλωση επιδημιών, την ανεργία… Φυσικά, η ευρωπαϊκή κρίση άλλαξε κάπως τα δεδομένα – όπως είπε η Αντιγόνη Λυμπεράκη, τις προάλλες, σε μιαν εκδήλωση, περισσότεροι Πορτογάλοι πάνε, πια, να δουλέψουν στην Αγκόλα, από όσοι Αγκολέζοι έρχονται στην Πορτογαλία… Η λαθρομετανάστευση, ωστόσο, υπάρχει και θα υπάρχει, καθώς εξ ορισμού συνδέεται με την ελπίδα του κατατρεγμένου ανθρώπου (που ζει σε μιαν υπανάπτυκτη χώρα), για μια καλύτερη ζωή. Το θέμα, επομένως, είναι «πώς θα περιοριστεί η λαθρομετανάστευση», όπως είπε ο Μπ. Κουσνέρ στην ίδια εκδήλωση και η Επιτροπή κάνει μια πρόταση.
Το σχέδιο «έξυπνα σύνορα», που εισηγήθηκε τις προάλλες η Σ. Μάλμστρομ, προβλέπει ότι στα νότια σύνορα της Ε.Ε. θα εγκατασταθεί ένα «ηλεκτρονικό δίχτυ», για την ακρίβεια ένα δίκτυο δορυφόρων και μη επανδρωμένων αεροπλάνων που θα ελέγχουν τα ευρωπαϊκά σύνορα. Ταυτόχρονα, προβλέπεται η σύνταξη ενός αρχείου συχνών επισκεπτών της Ε.Ε., όπου θα μπαίνουν ηλεκτρονικά και θα εγγράφονται οι πολίτες τρίτων χωρών. Μετά ταύτα θα εκδίδεται μια ταυτότητα στο όνομά τους και θα αποκτούν ένα κωδικό νούμερο – μέσω αυτών θα περνούν από τον συνοριακό έλεγχο της Ε.Ε., εντός δευτερολέπτων. Με τον τρόπο αυτό προβλέπεται ότι θα διευκολυνθούν κάπου 5 εκ. πολίτες (επιχειρηματίες, φοιτητές ή ερευνητές) που έρχονται συχνά στην Ευρώπη, κυρίως όμως θα διευκολυνθεί η είσοδος επενδυτών, που προσθέτουν στα ευρωπαϊκά ταμεία κάπου 300 δισ.ευρω τον χρόνο.
Τέλος, προβλέπεται η διασύνδεση των εθνικών αρχών, ώστε να συγκεντρωθούν όλα τα δεδομένα σε ένα σύστημα ηλεκτρονικού αρχείου, που θα επιτρέπει να χτυπά συναγερμός στις εθνικές αρχές, όταν ο χρόνος παραμονής ενός πολίτη τρίτης χώρας, που προβλεπόταν από τη βίζα του, έχει εξαντληθεί. Κατά τις σχετικές πληροφορίες 13 χώρες-μέλη διαθέτουν ήδη έναν μηχανισμό ελέγχου των εισόδων-εξόδων, αλλά τα διάφορα εθνικά δίκτυα δεν είναι συνδεδεμένα.
Με τούτα και με κείνα, η Ευρώπη προσπαθεί να κρατήσει την κάνουλα στη ροή των παράνομων μεταναστών. Τα συστήματα που εισηγήθηκε η Επιτροπή κι εγκρίθηκαν απ΄την Ευρωβουλή, θεωρούνται καλύτερα γιατί βάζουν έναν ορθολογισμό στον μηχανισμό, που δεν είναι απλά αποτρεπτικός ή κατασταλτικός. Όμως, ειλικρινά, ποιος από εμάς τους ευρωπαίους, αν είχε γεννηθεί στις υπανάπτυκτες χώρες της Ασίας και της Αφρικής, δεν θα επέλεγε τη φυγή προς το άγνωστο στην «πολιτισμένη Δύση», από την παραμονή του στην «καταραμένη» χώρα;