Χρέος Μαβίλη! Κι όμως υπάρχουν κομμένα φτερά και επιδεικνύονται ως  λάφυρα. Η αποτομή πάντα αφορά σε όντα που κατά τα φαινόμενα αποτυγχάνουν στην προσγείωση. Προτιμώ τους κόνδορες. Δε σκοτώνουν, οι συνδηλώσεις τους στο μυθιστόρημα «οιωνιστήρια» μαγεύουν. Είναι τα «άλμπατρος» ωστόσο για να μου θυμίσουν τη Σίσυφο οδό των μαθητών/τριών του ελληνικού σχολείου. Τόση η ρομαντική διακειμενικότητά τους, ο Κόλεριτζ, ο Μποντλέρ, ακόμη και οι Iron Maiden, ο Φωκάς, αποτρόπαια επικαιρότητα, η ευνουχία του αθώου κυνός εν Χανίοις. Πιο δυσοίωνη η περίπτωση του ελληνικού σχολειού.

            Δεν τολμώ να βάλω στο στόμα μου τη λέξη «κατάληψη». Εύλογο όχι για την ηλικία μου μονάχα. Μια ψυχρή αναδίφηση θα όφειλε να ξεκινήσει καταπιανόμενη από τους συσπειρωσάδες των αρχών του 1980. Mea culpa. Αδυνατώ. Άλλα βαραίνουν.

Πρώτη λυκείου ήταν 21 Νοέμβρη 1990 (θυμάμαι κεράσματα από τις ανύπαντρες Μαριές και Δέσποινες. Ειδάλλως ήταν η επομένη, 22α Νοεμβρίου). Στο γκρεμίδι τών πάλαι ποτέ Τεχνικών Σχολών Ηρακλείου που συστεγάζονταν τρία σχολεία κηρυγμένη αυθόρμητα αποχή στην πρωινή βάρδια, σε αυτήν του Γενικού Λυκείου Νέας Αλικαρνασσού. Ακολουθεί πάνω κάτω και το επίσης πρωινής βάρδιας  συστεγαζόμενο Γυμνάσιο.  Κατάργηση των δεκαπενταμελών; Προσπάθησαν, Βαγγέλης κι Αντωνία, να μη φύγουμε όλοι οι του Λυκείου από το σχολείο. Κάπου στις 12.00 ήρθε ο περσινός μας πρόεδρος του Γυμνασίου περιχαρής με… το γύψο στο χέρι. Οn the turning away! Πρωί, πρώτη ώρα στη γυμναστική, στο ανυπόληπτο νέο του σχολείο, που πήρε μεταγραφή, το Πειραματικό απέτυχε να πάρει επιθετικό φάουλ παίζοντας μπάσκετ. Κέρδισε εκείνος με το σπασμένο χέρι και την ευκαιρία να μας ξαναδεί μετά από ένα μήνα απουσίας. Shine on you crazy diamond!

Λέει λοιπόν ο Πινκφλοϊντάς τού Τσιλιγκίρη (διδάσκει οικονομικά στην Αγγλία σήμερα): «Βάγγο», «μην τους αφήσεις να φύγουν. Να κάνουν κι οι άλλοι συνέλευση −οι του 3ου ΤΕΛ Ηρακλείου (η απογευματινή βάρδια, οι σκληροί)». Οι «άλλοι», συμφώνως προς την από διετίας ΤΕΛ παράδοσή τους (θυμάμαι μαθητής Γυμνασίου στη συστέγαση να χάνουμε μάθημα και να λιγουρευόμαστε μεσημέρι πριν αποχωρήσουμε  τα ταψιά  των μανάδων –γεμιστά− να στανιάρουν οι καταληψίες του ΤΕΛ υπό τον ήχο προσαπογειώσεων του αερολιμένος) την έκαναν τη συνέλευση και αντί αποχής όπως εμείς ψήφισαν «Κατάληψη». Στις 23 Νοέμβρη όλα τα λύκεια της πόλης του Ηρακλείου, μετά οι Πατρινοί (αριστεύουν ανέκαθεν σε τέτοια, ποτέ δεύτεροι), μετά οι άλλοι, μετά τα γνωστά…

            Τώρα παράδοση πια. Και όπως όλες οι παραδόσεις, οι καρναβαλισμοί, οι παρελάσεις, οι επέτειοι, ένα οπισθοδρομικό εν πολλοίς φαινόμενο. Που δεν το σώζουν οι προθέσεις και οι δικαιολογίες, μόνο πάνω του κτίζουν παράγοντες τη θεσμική τους θέση για να τρομοκρατούν ή να δέχονται απολαβές και χειροκρότημα. Να μεταχρονίζουν εκδηλώσεις και αισθήματα, να προβοκάρουν αντινοηματοδοτώντας τη γλώσσα. Ανερχόμενοι. Ανέξοδα, στην πλάτη των άλλων.

            Έτοιμο το περίγραμμα. Μα θα το πω. Νοιάζεται κανείς; Εκπαίδευση με μηδενικό αποτέλεσμα, υπέρογκη (συνυπολογιζόμενη δημόσια και ιδιωτική) δαπάνη, κακοδιαχείριση ενός έκδηλα σωφρονιστικού αν μη τι άλλο συστήματος. Φρονηματιστικού! Δυστυχείς οι δυστυχισμένοι, αχόρταγοι οι θύτες, θρασύδειλοι οι θεατές.

            Αν δεν ήταν έτσι, ή να τεθεί αλλιώς, αν δεν είχαμε αποδεχθεί αδιαμαρτύρητα αριστεροδεξιοί τα πράγματα ως έχουν για να μην αλλάζουν, τι άλλο εκτός από φρονηματισμός είναι ο σκοπός της σιωπής μας; Ούτε επερωτησούλα οι κοινοβουλευτικοί μας, ακόμη και για των συντεχνιών το δίκιο (ας πούμε, οι αναπληρωτές εφέτος για να πληρωθούν πρέπει να υποβληθούν σε Βισίνσκι ανάκριση για τις 23 ώρες, για τις οποίες τοποθετήθηκαν, με κενά ή χωρίς ψεύδη ή άνευ). Igitur: Μαρς!

ΣΙΓΗ ΠΡΟΣ ΤΙΜΗΝ

−των σχολείων που οι μαθητές/μαθήτριες μέσα Οκτώβρη ανταλλάσσουν τον/την μαθηματικό ανά εβδομάδα (δήλωσαν δεύτερη ξένη γλώσσα, έτσι κάνουν κένα πέραν των αγγλικών),

−τον κοστοβόρο (αλλά εκτός τακτικού προϋπολογισμού, αφού η Ευρώπη πληρώνει) θεσμού των αναπληρωτών (δίχως τη φενάκη του οποίου θα καταγράφαμε περισσότερες «κενές» από εκπληρούμενες ώρες διδασκαλίας,

−την de facto κατάργηση από το 2008 κ.ε. του μοναδικού αξιόπιστου συστήματος προσλήψεων εκπαιδευτικών, των εξετάσεων μέσω ΑΣΕΠ,

−του ακατανόητου γλωσσικού σχολαστικισμού, του νεομπεδωμένου καθαρευουσιανισμού ακόμη και στη δημοτική εκπαίδευση,

−τη φύλαξη (αμελέστατη και αυτή) παιδιών που λέγεται ολοήμερο δημοτικό,

−των βιβλίων τών μπακαλομαθηματικών τού «εκτιμώ» και όχι μετρώ ή υπολογίζω,

−των υπερορθόδοξων κατηχητικών θρησκευτικών,

−των τμημάτων ενισχυτικής για να συμπληρώνουν ωράριο οι «συνάδελφοι»,

−των μη αναγνώσιμων εγχειριδίων (γραμμένα για τη δυστοπία των ινδικών χοιριδίων του Βατσούλικ), των πολλών πληροφοριών, των πολλών τυπογραφικών και πολλών γνωστικών λαθών, των αμέθοδων, των απαίδευτων βιβλιαρίων με τις «σαν εικόνες» και τις γραμματοσειρούλες (που διαβάζονται με το μεγεθυντικό φακό),

−των μουσειακών εκθεμάτων «νησίδων υπολογιστών» που συχνά το ένα τερματικό μοιράζονται τέσσερις μαθητές/τριες,

−της βαθμοθηρίας από την ηλικία των 8,

−των υποχρεωτικών ασκήσεων στο δημοτικό από πολλαπλώς εσφαλμένες, κακογραμμένες, αδιάβαστες φωτοτυπίες (τη στιγμή που το ελληνικό δημόσιο εκτυπώνει «τετράδια εργασιών» ως εγχειρίδια διανεμόμενα από το υπουργείο και υποτίθεται ως επαρκώς θεωρούμενα από τους «θεωρητές» τους),

−της λογικής «δώστε μας τα παιδιά σας» και «δεν έχετε (κανένα) λόγο»,

−της ομηρίας των παιδιών λόγω της αδυναμίας μετεγγραφής τους (καλός ο συγκεντρωτισμός της εκπαίδευσης, μη παραγωγικός εντούτοις εις το διηνεκές και υπό τους όρους της αυθαιρεσίας και της κατάργησης της οικογενειακής επιλογής),

−της ξένης γλώσσας «αφού τα μαθαίνετε κι αλλού»,

−των απολίτιστων μαθημάτων (τι να τον κάνεις τον Καραβάτζιο ή τον Τσαρούχη άμα μάθεις τον Κοντ και τον Τερζάκη ή το Ευχολόγιον;),

−των διακρίσεων, κοινωνικών, σεξουαλικών, θρησκευτικών, εθνικών μέσα και έξω από τις τάξεις εκ μέρους των «μαρτύρων» «εκπαιδευτικών»,

−τον εχθρευόμενο τον πολιτισμό και τις τέχνες κυκεώνα  των εγκύκλιων προγραμμάτων,

−τον προ πολλού θανόντα εγκυκλοπαιδισμό και την αγεωγραφοσύνη,

−την υποκρισία και τη μνησικασία που βροντοφωνάζει προκλητικά η διδασκαλία των Αρχαίων ελληνικών από το πρωτότυπο στο Γυμνάσιο, ώστε μήτε ουκ ολίγοι σημερινοί διδάσκοντες να είναι σε θέση να μεταφράζουν μέσες άκρες χωρίς βοήθημα ούτε Ξενοφώντα, αφού και οι ίδιοι/ες στάθηκαν τυχεροί/ες να τα «διδαχθούν» τα αρχαία και ωσαύτως να «ωφεληθούν» κατευθείαν στις γυμνασιακές τάξεις,

−τις «θωπείες» στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση (μόνον;),

−το μαστίγωμα της ψυχικής υγείας και το δόγμα «ό,τι δε σε σκοτώνει σε κάνει πιο δυνατό»,

−την παιδαγωγική απαιδευσιά ακόμη και στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση,

−τους διδάσκοντες την αγγλική στο δημοτικό που θεωρούν το ναυτικό χαρακτήρα Κουκ του βιβλίου παραπομπή σε …πειρατή και όχι στον εξερευνητή και χαρτογράφο,

−την αυθαιρεσία στην επιβολή ποινών,

−τους συλλόγους διδασκόντων που καθοδηγούνται από το μότο «ενωμένοι μη  μας κατηγορήσουν», εμπνέονται από το ρητό «επιδεικνύω τη μικροδουλειά που έκανα παραπάνω ακόμη και εντός ωραρίου ώστε να μην ξανακάνω τίποτε» και ομνύουν στο περιφραστικό «με τα προβλήματά τους (των μαθητών) θα ασχολούμαστε τώρα;»,

−το τσίρκο της βαθμολόγησης,

−τη σχεδόν παντελή άγνοια ενδεδειγμένης συμπεριφοράς απέναντι στις εξατομικευμένες διαφοροποιήσεις, που δεν είναι μόνον οι «μαθησιακές δυσκολίες» αλλά και η δυσλεξία, οι μορφές του φάσματος του αυτισμού, οι νευρώσεις και τα φαινόμενα εκδηλώσεων διπολικής διαταραχής,

−τη γενικευμένη εχθρότητα και λύσσα έναντι της ΛΟΑΤΚΙ ταυτότητας,

−την εξόφθαλμη απουσία ακόμη και της έννοιας του «θετικού δικαίου» στη λειτουργία της υψηλόχαρης Βανδέας που λέμε Ελληνική Εκπαίδευση,

−την εξουθενωτική ανισότητα των 23, 21 ή 20 ωρών διδασκαλίας την εβδομάδα ακόμη και από τους «αμέριμνους διδάσκοντες»,

−την απουσία ελέγχου και κινήτρων της διδασκαλίας (οι κακές γλώσσες το λέν «αξιολόγηση»),

−τους ακατάλληλους και κατά περίπτωση επικίνδυνους χώρους διδασκαλίας (ναι, οι ΟΤΑ φταίνε!),

−τις ελλιπέστατες υποδομές εξυπηρέτησης μαθητών/τριών που ανήκουν σε παντοειδείς μειονότητες,

−τη σχολική αυξανόμενη διαρροή και τον ηλεκτρονικό αναλφαβητισμό,

−την ξενοφοβική οπτική της εκπαίδευσης,

−το θεσμό γκουλάκ τού ΕΠΑΛ που ούτε επαγγελματική ούτε τεχνολογική εκπαίδευση προσφέρει (γιατί σχεδιάστηκε ακριβώς για να μην προσφέρει τίποτε εκτός από θέσεις εργασίας σε διδάσκοντες/ουσες),

−το χειρόγραφο, το στυλόγραφο status της επισημότητας αντί της ψηφιοποίησης,

−το κυνήγι των μαγισσών, και ιδίως της μάγισσας τεχνολογίας και προόδου.

«I took your love for granted» που λεν κι οι Metallica. Κι εγώ, ένας αναχρονιστής του εκσυγχρονισμού διατάσσω τις αναμνήσεις μου να κάνουν πίσω στις προσδοκίες, να καβαλήσω το φρήντομ: Ελευθερία Δικαιοσύνη. «Ο άνθρωπος δε γίνεται άνθρωπος παρά μόνο μέσω της εκπαίδευσης». Κάτσε καλά! Ο Καντ στη Γ? Λυκείου! Risorgimento κε Λιάκο! Και Λορέντζος (Μαβίλης) και Λορεντζάτος (Ζήσιμος). Και Αιμίλιος (του Ζαν Ζακ).

Αγαπώ κι εμπίστευομαι. Έννοιες ανοίκειες στα ΣΩΦΡΟΝΙΣΤΗΡΙΑ που επευφημούμε σχολειά. Ταξίδι στα Κύθηρα (του Μποντλέρ), Σόδομα (του Παζολίνι), στίγμα δεινών αντί τύλος συνείδησης.