9 Μαΐου σήμερα-ημέρα της Ευρώπης. Πριν ακριβώς 66 χρόνια, στις 9 Μαΐου 1950 ξεκίνησε η περιπέτεια της Ευρωπαϊκής ενοποίησης με την περίφημη Δήλωση Σούμαν, τη ληξιαρχική πράξη γέννησης της διαδικασίας που οδήγησε σταδιακά στην εγκαθίδρυση της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ). Και τί ειρωνεία, σήμερα – που η ΕΕ είναι σε επίσημη αργία – πραγματοποιείται έκτακτο Γιούρογκρουπ που θα κρίνει το μέλλον της αξιολόγησης του ελληνικού προγράμματος διάσωσης και εμμέσως το μέλλον της χώρας ως μέλους της Ένωσης. Εξήντα-έξι χρόνια μετά από την έναρξη της συναρπαστικής αυτής περιπέτειας η Ευρώπη κινδυνεύει να διολισθήσει στο σκοτεινό παρελθόν της, στην προ του 1950 εποχή των συγκρούσεων, ανταγωνισμών , ολοκληρωτισμών, κλειστών κοινωνιών και οριζόντων. Τα επιτεύγματα 66 χρόνων, ειρήνη, σταθερότητα, δημοκρατία, κοινωνική ευημερία απειλούνται από στενόθωρες αντιλήψεις, πρωτόγονους εθνικισμούς, δηλητηριώδεις λαϊκισμούς, ρατσισμό και ξενοφοβία. Η Ευρώπη εμφανίζεται να έχει ξεχάσει τους δαίμονες του παρελθόντος της και δείχνει έτοιμη να τους νεκραναστήσει, ως να θέλει να τελειώσει αυτό που πέτυχε « με ένα βρόντο αλλά και με ένα λυγμό».
Αυτή η εφιαλτική προοπτική θα πρέπει να σταματήσει τώρα. Και μπορεί να σταματήσει μέσα από μια νέα ώθηση της ενοποιητικής διαδικασίας από τις πολιτικές δυνάμεις που μπορούν να δουν μπροστά και δεν αλλοιθωρίζουν μονίμως προς τα πίσω, το παρελθόν. Η «ασθένεια της Ευρώπης» μπορεί να ξεπερασθεί, όπως με ιδιαίτερο σθένος επεσήμανε ο Πάπας Φραγκίσκος μόλις την περασμένη Παρασκευή μόνο με ένα νέο κύκλο βαθύτερης ενοποίησης. Όσο φιλόδοξο ή ακόμη αδύνατο κι αν εμφανίζεται ένα τέτοιο εγχείρημα, ο ρόλος της έλλογης πολιτικής είναι να κάνει «το φαινομενικά αδύνατο δυνατό». Και μπορεί να το κάνει. Αυτό που ζητούν σήμερα οι πολίτες της Ευρώπης είναι ένα πολιτικό όραμα, ένα σχέδιο για το μέλλον πέρα από τις στεγνές τεχνοκρατικές προσεγγίσεις. Το όραμα αυτό μπορεί να είναι ένα «νέο συμβόλαιο» για την Ευρωπαϊκή ενοποίηση και όχι αυτό που επιχειρούν να προσφέρουν οι εθνολαικίστικες δυναμεις με την επιστροφή στο παρελθόν. .
Στις 9 Μαΐου 1950 η Ελλάδα μόλις είχε βγει από ένα εμφύλιο σπαραγμό. Αλλά τριάντα χρόνια μετά (1981) και παρά τις ποικίλες αντιξοότητες «έφθασε» στην ενωμένη Ευρώπη και το 2000 στον εσωτερικό της πυρήνα με την εισοδό της στην ΟΝΕ , ένα όχι ευκαταφρόνητο επίτευγμα. Σήμερα το μέλλον της χώρας στην Ευρώπη εμφανίζεται αβέβαιο. Η αβεβαιότητα πρέπει να κλείσει. Εάν μια χώρα χρειάζεται περισσότερο την Ευρώπη, αυτή είναι η Ελλάδα.