Συνέβησαν όλα: Δύο εκλογικές αναμετρήσεις και ένα δημοψήφισμα, στροβιλισμός στη σφαίρα της Grexit, capital controls, διασπάσεις κομμάτων, αλλαγές ηγεσιών, περιθωριοποίηση στο εσωτερικό της ευρωζώνης, δραματικές διαψεύσεις προσδοκιών, η κατάρρευση της διάζευξης “μνημόνιο/αντιμνημόνιο” που σφράγισε την ελληνική ανάγνωση της κρίσης. Από την Κυριακή 25 Ιανουαρίου 2015 μέχρι σήμερα έχει περάσει ένας χρόνος με πολιτικό, κοινωνικό και οικονομικό βάρος που υπερβαίνει κατά πολύ την ημερολογιακή του διάρκεια.

Ηταν η χρονιά του Αλέξη Τσίπρα με την καλή και την κακή έννοια. Εζησε την απόλυτη πολιτική κυριαρχία, βρέθηκε στο απώγειο της δύναμης και της επιρροής, πρωταγωνίστησε και καθόρισε τις εξελίξεις, χωρίς αντίπαλο μέχρι την εκλογή ηγεσίας στη ΝΔ πριν από λίγες μέρες, και σήμερα διαπιστώνει ότι τα “όνειρα δεν πήραν εκδίκηση”, αφού η δημοτικότητά του πέφτει, το κόμμα του υποχωρεί στις δημοσκοπήσεις και η συλλογική απογοήτευση για την ποιότητα διακυβέρνησης της “πρώτης φορά Αριστεράς” μεγαλώνει.

Οταν εγκαταστάθηκε στο Μέγαρο Μαξίμου είχε τη δυνατότητα να προκαλεί λαϊκές συγκεντρώσεις στήριξης της κυβέρνησης έξω από τη Βουλή και σήμερα μετρά αγροτικά μπλόκα και γραβάτες κρεμασμένες στα δέντρα της Ηρώδου Αττικού. Τον έμαθε ολόκληρος ο κόσμος ως τον λαοφιλή ηγέτη της πιο υπερχρεωμένης χώρας της ευρωζώνης που κερδίζει διαρκώς στις κάλπες και τώρα πρωταγωνιστεί σε δημοσιεύματα για τις δυσκολίες της κυβέρνησής του να επιβιώσει των μνημονιακών καταναγκασμών και των κοινωνικών αντιδράσεων.

Στο πρώτο επτάμηνο της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ πρωταγωνίστησε ο πρώην ΥΠΟΙΚ Γιάνης Βαρουφάκης. Το ντεμπούτο του ως σκληρός διαπραγματευτής το έκανε σύντομα, στις 20/1/2015 όταν σε κοινή συνέντευξη τύπου με τον Γ. Ντάισελμπλουμ ανακοίνωσε ότι η χώρα δεν πρόκειται πια να συνεργαστεί με την τρόικα. Μέχρι την έξοδό του από την κυβέρνηση και τον ΣΥΡΙΖΑ τον Ιούλιο μεσολάβησαν πολλά: Η άρνηση να ζητηθεί παράταση του προγράμματος και λίγο αργότερα το αίτημα για επέκταση της δανειακής σύμβασης, η διαρκής επιδείνωση των σχέσεων με τους πιστωτές με εκατέρωθεν απειλές, η πιστωτική ασφυξία και η δέσμευση των αποθεματικών των δημόσιων οργανισμών σε κοινό λογαριασμό στην ΤτΕ, η καθυστερημένη προσπάθεια για συμφωνία, το αδιέξοδο, η προκήρυξη δημοψηφίσματος, το κλείσιμο των τραπεζών, η νίκη του ΟΧΙ, το τρίτο μνημόνιο, η διάσπαση του ΣΥΡΙΖΑ.

Στην αρχή το θέαμα ήταν ηρωικό και καθόλου πένθιμο: Η Ελλάδα που δεν εκβιάζει και δεν εκβιάζεται, η δημιουργική ασάφεια και άλλες επικοινωνιακές καινοτομίες, Brussels Group και «θεσμοί» αντί για την καταραμένη τρόικα, η τόνωση του εθνικού φρονήματος, εμείς που αντιστεκόμαστε, οι άλλοι που υπέκυπταν, ένα διαρκές αγωνιστικό κρεσέντο που κρατούσε ψηλά την αδρεναλίνη του πλήθους και τη δημοτικότητα του πρωθυπουργού που, τελικά, συνθηκολόγησε χωρίς να το παραδεχτεί.

Η απόφασή του για νέες εκλογές στις 20 Σεπτεμβρίου 2015 ήταν μονόδρομος από τη στιγμή που δεκάδες βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ δεν ακολουθούσαν τη μνημονιακή στροφή αλλά και εύκολη λύση από τη στιγμή που προηγούταν στις δημοσκοπήσεις και είχε ακόμη την πολιτική ηγεμονία. Στο Μέγαρο Μαξίμου θεώρησαν ότι πήραν εντολή για την εφαρμογή του τρίτου μνημονίου αφού ο κόσμος ήξερε πια τι ψήφιζε. Ομως τα πράγματα δεν εξελίσσονται όπως τα είχαν προβλέψει. Η λαϊκή στήριξη στην κυβέρνηση υποχωρεί όσο η κατάσταση της οικονομίας επιδεινώνεται, όσο η καθημερινότητα δυσκολεύει, όσο η προοπτική για καλύτερες μέρες απομακρύνεται. Η φιλοευρωπαϊκή αντιπολίτευση (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, Ποτάμι) που ψήφισε το τρίτο μνημόνιο τώρα δεν λερώνει άλλο τα χέρια της αφού άλλωστε ο Α. Τσίπρας αγκάλιασε τον Π. Καμμένο χωρίς δεύτερη σκέψη όταν κέρδισε τις δεύτερες εκλογές με διαφορά που δεν είχαν προβλέψει οι δημοσκοπήσεις. Και τώρα η συμπολίτευση με 153 έδρες βρίσκεται μόνη με το μνημόνιο και δυσκολεύεται να το σηκώσει ειδικά όταν οι πιστωτές ζητούν συνεχώς περισσότερα και δεν αρκούνται στα πολλά που δίνει η κυβέρνηση.

Ο επίλογος της πρώτης χρονιάς ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ στην εξουσία γράφεται με τις αποκαλύψεις (Στουρνάρα) για ένα ντου στο νομισματοκοπείο που σχεδιαζόταν και δεν έγινε και για το plan X (Βαρουφάκης) που οργανώθηκε αλλά δεν εφαρμόστηκε και ευτυχώς γιατί θα οδηγούσε σε έξοδο από την ευρωζώνη. Τα γενέθλια γιορτάζονται μέσα στη βαβούρα για τους διορισμούς κομματικών φίλων και συγγενών που καταγγέλλονται ως καθεστωτισμός από την αντιπολίτευση και δημιουργούν αμηχανία στον προοδευτικό κόσμο που πίστεψε στον ΣΥΡΙΖΑ.

Αλήθεια τι αριστερό έκανε μέχρι τώρα αυτή η κυβέρνηση; Ο πολιτικός όρκος που έδωσαν οι περισσότεροι βουλευτές και υπουργοί του ΣΥΡΙΖΑ, το άνοιγμα της ΕΡΤ μετά από δύο χρόνια, οι επαναπροσλήψεις απολυμένων (χωρίς αξιολόγηση) υπαλλήλων του Δημοσίου, το σύμφωνο συμβίωσης για τα ομόφυλα ζευγάρια και η ήπια ρητορεία σε σχέση με το προσφυγικό που είναι πια η κρίση μέσα στην κρίση. Μπορεί να αλλάξει την ίδια την υπόσταση της ΕΕ, μπορεί να αλλάξει και την εθνική μοίρα, ίσως είναι πρόβλημα που δεν λύνεται, οπωσδήποτε είναι άδικη η στοχοποίηση της χώρας μας από εκείνους που κατάσχουν τα τιμαλφή μεταναστών και κλείνουν τα σύνορα, όμως δεν υπάρχουν και δικαιολογίες για το γεγονός ότι ακόμη δεν έχει φτιαχτεί ούτε ένα hot spot στην επικράτεια.

Ιδιωτικοποιήσεις γίνονται (περιφερειακά αεροδρόμια, Αστέρας Βουλιαγμένης, ΟΛΠ), νέο ασφαλιστικό προωθείται, ρυθμίσεις για τη φορολόγηση των αγροτών επίσης και παρόλα αυτά οι πιστωτές δυσθυμούν. Πού το πάνε και τι θέλουν; Αλλος θα πει ότι απλώς δεν βγαίνουν τα νούμερα, άλλος ότι περιμένουν πλέον τον Κυρ. Μητσοτάκη και δεν είναι έωλη η διαπίστωση ότι όπως ποτέ δεν είχαν υψηλή στρατηγική έτσι και τώρα πηγαίνουν με βάση το δόγμα βλέποντας και κάνοντας, παρασυρμένοι από τον εκνευρισμό για μια αποτυχία στην οποία έχουν συμμετοχή.

Εσύ τι έκανες το 2015; Η απάντηση είναι διαφορετική για τον καθένα ή ίδια για πολλούς αλλά μπορεί να μην έχει καμία σχέση με αυτό που θα κάνουμε το 2016 γιατί οι αλλαγές είναι τόσο ραγδαίες που περνούν και από μέσα μας, άλλοτε σαν νερό που μας πνίγει και κάποτε σαν πάγος που μας πετρώνει.

Δημοσιεύθηκε στον Τύπο της Κυριακής