Εχουμε γίνει «ειδική περίπτωση»

Προσπαθώ να μπω στο μυαλό κάποιων τεχνοκρατών που ασχολούνται με την Ελλάδα για να καταλάβω πώς ακριβώς σκέπτονται. Φαντάζομαι, λοιπόν, κάποιον να εξετάζει τις ελληνικές προτάσεις και να λέει: «Αυτό το πρόγραμμα δεν βγαίνει με τίποτα, αποκλείεται να μαζέψουν τους φόρους, θα μείνουν από χρήματα σε λίγους μήνες και θα ξαναμπούν σε ύφεση». Κάποιος άλλος απαντά: «Κοίτα να δεις, αφού το έφτιαξαν έτσι, άστο δεν πειράζει. Εμείς θα πούμε ότι τους κάναμε να ματώσουν και άλλο. Οι Γερμανοί θα χαρούν γιατί θα πληρώσουν παραπάνω φόρους οι πλούσιοι και όλα καλά. Ούτως ή άλλως, σε μερικούς μήνες εδώ θα είναι και θα ζητάνε λεφτά. Βάλε και λίγο μεταρρυθμίσεις από τα tool kits που αποκλείεται να τις υλοποιήσουν και είμαστε εντάξει».

Ανάλογες συζητήσεις έχουν γίνει άπειρες φορές. Απίθανοι υπολογισμοί, όπως π.χ. οι ιδιωτικοποιήσεις ύψους 50 δισ., έχουν αποτυπωθεί σε επίσημα κείμενα σε στιγμές απόγνωσης. Η κούραση, η απογοήτευση από τη δυνατότητα του ελληνικού πολιτικού συστήματος και της δημόσιας διοίκησης να παράγουν έργο έχουν οδηγήσει σε έναν ιδιότυπο κυνισμό. Αρχή Νο 1 είναι πάντοτε η ανάγκη να αποφεύγουμε εντάσεις και κρίσεις και να τις μεταθέτουμε για αργότερα. Αρχή Νο 2 να αποφεύγουμε να μείνει κάποιος θεσμός με τον μουντζούρη, με τα ίχνη δηλαδή της πρόκλησης μιας χρεοκοπίας ή καταστροφής.

Εχουμε πλέον γίνει «ειδική περίπτωση» και αυτό είναι πολύ κακό. Ορισμένοι ειδήμονες έχουν φτάσει στο σημείο να θεωρούν ότι η Ελλάδα εμπίπτει περισσότερο στην αρμοδιότητα της Διεθνούς Τράπεζας, γιατί αυτό που χρειάζεται είναι ενδυνάμωση, αν όχι ξανακτίσιμο των θεσμών και της δημόσιας διοίκησης. Χρειάζεται, δηλαδή, αυτό που οι Αγγλοσάξονες αποκαλούν nation building.

Τώρα, όμως, είναι και οι δανειστές εγκλωβισμένοι στη δική μας μαύρη τρύπα. Τα έκαναν κυριολεκτικά θάλασσα και δεν έχουν ιδέα πώς μπορεί να αλλάξει η χώρα για να αξιοποιήσει τις απίστευτες δυνατότητές της, να αναπτυχθεί και να αφήσει πίσω την κρίση και τα χρέη της. Απέτυχαν και αυτοί, αποτύχαμε και εμείς. Και σκαρφίζονται τρόπους για να εφαρμόσουν την Αρχή Νο 3, που είναι σχετικά απλή: «Οταν ο κόμπος φτάνει στο χτένι στείλε το πρόβλημα πιο μακριά και κάνε ότι δεν το βλέπεις» ή όπως λένε, και πάλι οι Αγγλοσάξονες, «extend and pretend». Κάπου εδώ βρισκόμαστε, εκτός απροόπτου, γιατί στις «ειδικές περιπτώσεις» υπάρχουν και πολλά απρόοπτα…